23rd Sunday in Ordinary Time (A)

23rd Sunday in Ordinary Time- Year A (Sept. 7, 2014)

  Sa Solomon Island (Isla Solomon) sa Bagatnan nga bahin sang Pasipiko (South Pacific), ang mga taga-tribo may pinasahi nga pamaagi sang pagpang-utod sang kahoy. Kon ang kahoy tuman ka daku, nga indi masarangan sang mga wasay ukon mga sanduko, ang mga taga-tribo nagapatumba sini paagi sa PAGSINGGIT. Ang mga taga-tribo nagsaka sa kahoy kag nagasinggit sa pinaka-matunog nila nga masarangan. Ini ila ginahimo sa sulod sang 30 ka adlaw, kag ang kahoy nagapatay kag nagakatumba dayon. Ginapatihan nga ining mga pag-singgit amo ang nagapatay sang espiritu sang kahoy. Para sa ila, epiktibo gid ini nga pamaagi. (Ini suno sa writer nga si Robert Fulgrum).

  Ayhan masiling kita nga daw sa mga ‘buki’ ining mga taga-tribo. Paatras ang ila nga pamaagi, indi katulad naton nga nagagamit na sang moderno nga mga pamaagi, katulad sang mga chainsaw, bulldozer, grader, ukon iban pa nga mga kagamitan nga mahapos lang makapatumba sang dalagku nga mga kahoy. Masiling naton nga sa aton teknolohiya, sa sulod lang sang 5 ka minutos, ang dalagku nga mga kahoy madali lang pukanon. Mas mayad ya kita sang ginatos ka pilo sa sining mga taga-tribo kay wala kita iya nagagamit sang ‘pagsinggit’ agud mag-utod sang kahoy! Insakto ina, mayad gid man kita. Mayad kita iya kay wala kita gasinggit sa kahoy, PERO GINASINGGITAN NATON ANG ISA KAG ISA! Mas BALISKAD kita kon kaisa sa aton kaangtanan sa isa kag isa sang sa mga taga-tribo sang Isla Solomon.

  Ginasinggitan naton ang aton mga bana ukon asawa. Mayad kita magngurug sa aton mga kabataan, ukon magmulay sa iban, ukon magtaghol nga daw mga ido sa aton mga ginaka-akigan. Kon kaisa gani, daw nangin bahin na ini sang aton pamatasan. Daw kahapos lang kon kaisa magtawag sa aton isigkatawo nga ‘gago’ ukon ‘gaga’ ukon ‘buang’ ukon ‘wala-ka-pulos’. Kag ang kalainon diri amo nga kon kaisa wala kita sang ginapili nga lugar. Bisan sa sulod sang aton panimalay, sa aton opisina, sa mga dalan, bisan sa cellphone ukon telepono. Daw dinamita kita kon kaisa nga nagalupok lang, pagsigrab sang asugi sang pagpa-ingit sa aton kaugalingon.

  Ang aton Ginoo subong, nagapanudlo sa aton nahanungud sa pamaagi sa pagtudlo sing tama sa aton utod nga nakasala. Ginatawag ini nga “fraternal correction”. Ang koreksyon lain sang sa pagkondenar. Ang pagkoreksyon ginabuhat agud sa paghandum sang kaayohan sa aton isigkatawo. Wala ini nagapangsamad, kundi nagabalay sang isa ka maayo nga kaangtanan, kag ini indi maangkon paagi sa pagsining-gitanay. Siling ni Frank Clark, ang “Kritisismo daw pareho sang taliti. Dapat ini daw tinulo lang nga nagabunyag sa tanum agud indi ma-ukab ang iya mga gamut.” Subong man, kon sobra kabaskug sang ulan, kon sobra kasakit sang aton mga ginahambal, ang aton mga pulong makasamad sa tawo, imbes nga magbulig ini sa iya.

  May isa ako anay ka Parokyana nga naga-alburuto gid sang mahibaluan niya nga ang iya dalaga nga bata nag-‘tanan’ upod sa iya ‘classmate’ nga iya nobyo. Daw malupuk gid sya sa kaingit nga daw lusu-on niya ang iya bata. Apang nagpanumdum sya sa iya kaugalingon: “Ano bala ang ginasiling sang Dios sa akon?” Gani ang iya nga ginbuhat amo ang pagpangamuyo kag sa pagbasa sang Biblia sa sulod sang isa ka bulan. Nag-atubang sya sa Ginoo sa ila Simbahan kag iya gintu-ad ang tanan nga kasakit kag kahapdi nga gindulot sang ginbuhat sang iya nga anak nga dalaga. Kag iya nadumduman ang mga hitabo sang lapsag pa lang ang iya nga anak nga iya gin-alila kag ginpalangga sing tuman. Karon tungud sa iya ginbuhat, iya na lang sya pabay-an? Sya nga luyag mag-korek sa iya nga bata nga nakasala, amo ang una nga nag-korek sang IYA KAUGALINGON. Sya nga luyag mag-kumprota sa iya nga anak, amo ang una nga nag-kumpronta sa iya kaugalingon, kag ang una nga naghimo sing tikang agud mahauli ang ila maayo nga pagtamdanay. Ginkadtuan niya ang iya nga anak… nagpangamuyo sila nga nagahawiray ang mga kamut, kag nagbasa sang mga dinalan sa Biblia. Naghinala sila sing matawhay kag nagtapos ang tanan sa isa ka pag-uli-ay nga “natandog” nila ang tagipusuon sang isa kag isa. Sa subong, ang iya nga anak kag ang iya nga nobyo nakatapos sa ila nga kurso kag may trabaho na nga may maayo nga sweldo… sila nagpakasal sa Simbahan, kag ang nanay subong isa na ka malipayon nga LOLA sang iya duha ka bilog nga mga apo.

  Ang aton Ginoo amo ang nagatandug sang tagipusuon sang tawo. Ayhan makahambal kita sing malain ukon makamulay sa aton isigkatawo nga nakasala, apang ang Dios lamang ang makaayo sa aton. Ang pangamuyo may kapasidad sa pagbag-o sa aton kag makadala sang pagpanibag-o paagi sa aton pagpalapit sa Iya. Amo ini ang pamaagi sang Dios. Kon luyag kita nga magluntad ang paghangpanay kag paghidait sa aton tunga, ibutang naton ang Dios sa tunga. Ayhan mahangawa kita sa mga katingalahan nga Iya mabuhat sa aton kag sa aton kaangtanan sa isa kag isa. 

Ang mga wasay kag mga sanduko makasamad… ang pagmulay kag pagpasipala nagsakit sang balatyagon… ang Pangamuyo kag Paghinala sing matawhay nag-uli sang buong nga mga tagipusuon kag nagabalay sang mga relasyon.