25th Sunday in Ordinary Time (A)

25th Sunday in Ordinary Time- Year A (Sept. 21, 2014)

  “Mag-obra man kamo sa akon talamnan sang ubas, kay suholan ko kamo sang nagakaigo.” Amo ini ang pangagda subong sang aton Ginoo sa aton nga Ebanghelyo. Ang tanan gintawag Niya sa pag-obra sa Iya nga ‘ubasan’ ukon para sa Iya nga ‘Ginharian’. Ang tanan ginatawag… wala sing pinili-an. Sa kaaganhon man ukon sa kahaponanon man- basta ang tanan ginatawag! Apang aton matalupangdan sa aton Ebanghelyo subong nga may mga tawo nga ‘nagreklamo’ sang ginbaton na nila ang ila nga sweldo. Ang basehan sang reklamo amo nga tungud sila ‘nakauna’ iya sa trabaho nga nagatagiti ang init, pero ang iban, nagpanrabaho lang sang isa ka oras, apang pareho lang ang ila nga sweldo!- “This is UNFAIR!”- suno sa aton expression subong. Apang ang tag-iya sang ubasan subong, nagtindog sa iya kinamatarung. Ano ini? Sya iya ang tag-iya sang ubasan, kag makapasgusto sya sa paghatag sang sweldo sa iya mga manug-obra. Ang ila kasugut nga sila mahatagan sang ‘minimo’ nga suhol, kag wala niya ini paglapasa- gintuman niya ang ila kasugtanan, kag gani wala sya sang ginbali ukon ginsupak nga kasuguan. Sa pihak nga bahin, ang tag-iya nakatatap sang mas madalum nga kabangdanan kon ngaman may mga ‘reklamador ukon nagakulumoron’ nga mga manug-obra, nahisa sila sa iban nga nakaambit sang kaalwan sang tag-iya sang ubasan. Siling niya: “Ukon nahisa ka bala kay maalwan ako?”

  KAHISA. Amo gid ini ang masami nga hilo sa aton panghuna-huna kag tagipusuon! Nahisa kita sa iban nga mas madinalag-on sang sa aton… nahisa kita kay sa aton panglantaw, mas mayad kita sang sa iban, apang daw sila iya ang nahatagan sang pabor… nahisa kita kay mas nauna kita iya sa aton trabaho, pero ang ulihi lang sa aton amo iya ang na-‘promote’… nahisa kita kay nahibaluan ta ang pamilya sang isa ka tawo, kubos nga pamilya, apang karon, mas may-kaya pa sila sang sa aton. Sarang kita makapatpat sang madamo pa nga hinisa-ay nga nagaluntad sa aton tunga, apang kon aton gid nga lantawon sa pagpamalandong subong sa aton Santos nga Ebangheyo. Ang aton ‘ginasumbong’ sa sining “unfairness” amo ang Mahal nga Dios!

  Apang aton nga lantawon sa aton Ebanghelyo kon ano man bala ang panulukan sang aton Ginoo. Para sa Iya ang tanan alalangay. Sa sukatan sang Mahal nga Dios, wala sing ginapasulabi- wala sang ‘seniority’ ukon wala sing ‘pauna-una’ ukon ginalantaw nga ‘rasa’- nga kami lang ang mayad. Wala sang may ‘special treatment’ nga magbutang sa aton nga mas una sang sa iban. Amo ini ang Pariseo nga mga ‘kaaway’ sang aton Ginoo- Ginatulok nila ang iban nga mas manubo sa ila tungud sila iya ang mas mayad sa tanan nga mga bagay! Amo man ini asta subong sa aton nga Simbahan (bato-bato sa langit, ang tatamaan ‘wag magagalit). May yara pa sa gihapon nga mga ‘nagdugay’ na sa serbisyo sa Simbahan nga nagadumdum nga mas mayad sila iya sa mga bag-o lang nga nagaserbisyo, kag nagasakit ang ila buot kon ginahatagan sing kahigayunan ang mga bag-o nga magpanrabaho sang ila gina-obra sang una. Abi nila sila gid lang iya ang nakahibalo sina nga buluhaton! May iban pa gani nga naga-dikta sa pari kon nano ang mayad nga buluhaton para sa Simbahan, kay man, nauna sila dira ya mu! Kuntani ‘nagpa-orden’ nalang ini sila agud sila na ang magbulos sa lugar sang pari, indi bala? Kay man sila iya ang mayad mu!

  Para sa aton Ginoo, wala sing pauna-una! Ang isa ka makasasala nga nagahinulsol, pagabaton man sang Mahal nga Dios sa Iya nga ginharian, katulad sa pagbaton sang isa ka nagpakasantos sa bug-os niya nga pagkabuhi! Ang Mahal nga Dios wala nagalantaw kon nano ‘kalawig’ ang aton nga serbisyo, kundi ang Iya ginalantaw amo ang aton ‘DAKU NGA PAGHIGUGMA’ nga gina-upod sa aton nga pag-alagad! Sa sini nga tulungtungan kita dapat magtindog. Siling ni San Pablo sa iya sulat sa mga taga-Corinto 13:1-3: “Bisan makahambal ako sang nagakalain-lain nga mga hambal sang mga tawo kag bisan sang mga anghel, pero kon wala ako sing gugma, ang akon hambal pareho lang sang magahod nga tunog sang agong ukon sang bagting sang lingganay. Kag bisan may hiyas ako sa pagwali sang pulong sang Dios, kag akon ang tanan nga ihibalo kag paghangup sang tanan nga mga tinago kag bisan akon ang tanan nga pagtuo nga makahalin sang mga bukid, pero kon wala ako sing gugma, wala ako sing kapuslanan. Bisan ipanghatag ko ang tanan ko nga mga pagkabutang, kag bisan itugyan ko ang akon lawas nga sunogon, pero kon wala ako sing gugma, wala ini sing kapuslanan sa akon”.

  Si Mother Teresa nagsiling: “Wala ako sang ihibalo kon nano ang langit, apang ang akon lang nahibaluan nga kon mapatay kita, kag kon hukman na kita sang Mahal nga Dios indi Sya magpamangkut sa aton kon, “Nano kadamo ang mga maayo naton nga binuhatan?” Kundi Sya magapamangkut: “Ano KADAKU NGA PAGHIGUGMA ang imo ginbutang sa imo nga ginbuhat?”. Sa pagkamatuod, ang labing importante, indi kon nano kadamo ukon nano kalawig ang maayo naton nga ginbuhat. Kundi kon nano kadaku ang aton nga paghigugma sa pagbuhat sang aton mga hilikuton. Siling gani sa kanta ni Kenny Rankin: “What matters most is how we love at all.”

23rd Sunday in Ordinary Time (A)

23rd Sunday in Ordinary Time- Year A (Sept. 7, 2014)

  Sa Solomon Island (Isla Solomon) sa Bagatnan nga bahin sang Pasipiko (South Pacific), ang mga taga-tribo may pinasahi nga pamaagi sang pagpang-utod sang kahoy. Kon ang kahoy tuman ka daku, nga indi masarangan sang mga wasay ukon mga sanduko, ang mga taga-tribo nagapatumba sini paagi sa PAGSINGGIT. Ang mga taga-tribo nagsaka sa kahoy kag nagasinggit sa pinaka-matunog nila nga masarangan. Ini ila ginahimo sa sulod sang 30 ka adlaw, kag ang kahoy nagapatay kag nagakatumba dayon. Ginapatihan nga ining mga pag-singgit amo ang nagapatay sang espiritu sang kahoy. Para sa ila, epiktibo gid ini nga pamaagi. (Ini suno sa writer nga si Robert Fulgrum).

  Ayhan masiling kita nga daw sa mga ‘buki’ ining mga taga-tribo. Paatras ang ila nga pamaagi, indi katulad naton nga nagagamit na sang moderno nga mga pamaagi, katulad sang mga chainsaw, bulldozer, grader, ukon iban pa nga mga kagamitan nga mahapos lang makapatumba sang dalagku nga mga kahoy. Masiling naton nga sa aton teknolohiya, sa sulod lang sang 5 ka minutos, ang dalagku nga mga kahoy madali lang pukanon. Mas mayad ya kita sang ginatos ka pilo sa sining mga taga-tribo kay wala kita iya nagagamit sang ‘pagsinggit’ agud mag-utod sang kahoy! Insakto ina, mayad gid man kita. Mayad kita iya kay wala kita gasinggit sa kahoy, PERO GINASINGGITAN NATON ANG ISA KAG ISA! Mas BALISKAD kita kon kaisa sa aton kaangtanan sa isa kag isa sang sa mga taga-tribo sang Isla Solomon.

  Ginasinggitan naton ang aton mga bana ukon asawa. Mayad kita magngurug sa aton mga kabataan, ukon magmulay sa iban, ukon magtaghol nga daw mga ido sa aton mga ginaka-akigan. Kon kaisa gani, daw nangin bahin na ini sang aton pamatasan. Daw kahapos lang kon kaisa magtawag sa aton isigkatawo nga ‘gago’ ukon ‘gaga’ ukon ‘buang’ ukon ‘wala-ka-pulos’. Kag ang kalainon diri amo nga kon kaisa wala kita sang ginapili nga lugar. Bisan sa sulod sang aton panimalay, sa aton opisina, sa mga dalan, bisan sa cellphone ukon telepono. Daw dinamita kita kon kaisa nga nagalupok lang, pagsigrab sang asugi sang pagpa-ingit sa aton kaugalingon.

  Ang aton Ginoo subong, nagapanudlo sa aton nahanungud sa pamaagi sa pagtudlo sing tama sa aton utod nga nakasala. Ginatawag ini nga “fraternal correction”. Ang koreksyon lain sang sa pagkondenar. Ang pagkoreksyon ginabuhat agud sa paghandum sang kaayohan sa aton isigkatawo. Wala ini nagapangsamad, kundi nagabalay sang isa ka maayo nga kaangtanan, kag ini indi maangkon paagi sa pagsining-gitanay. Siling ni Frank Clark, ang “Kritisismo daw pareho sang taliti. Dapat ini daw tinulo lang nga nagabunyag sa tanum agud indi ma-ukab ang iya mga gamut.” Subong man, kon sobra kabaskug sang ulan, kon sobra kasakit sang aton mga ginahambal, ang aton mga pulong makasamad sa tawo, imbes nga magbulig ini sa iya.

  May isa ako anay ka Parokyana nga naga-alburuto gid sang mahibaluan niya nga ang iya dalaga nga bata nag-‘tanan’ upod sa iya ‘classmate’ nga iya nobyo. Daw malupuk gid sya sa kaingit nga daw lusu-on niya ang iya bata. Apang nagpanumdum sya sa iya kaugalingon: “Ano bala ang ginasiling sang Dios sa akon?” Gani ang iya nga ginbuhat amo ang pagpangamuyo kag sa pagbasa sang Biblia sa sulod sang isa ka bulan. Nag-atubang sya sa Ginoo sa ila Simbahan kag iya gintu-ad ang tanan nga kasakit kag kahapdi nga gindulot sang ginbuhat sang iya nga anak nga dalaga. Kag iya nadumduman ang mga hitabo sang lapsag pa lang ang iya nga anak nga iya gin-alila kag ginpalangga sing tuman. Karon tungud sa iya ginbuhat, iya na lang sya pabay-an? Sya nga luyag mag-korek sa iya nga bata nga nakasala, amo ang una nga nag-korek sang IYA KAUGALINGON. Sya nga luyag mag-kumprota sa iya nga anak, amo ang una nga nag-kumpronta sa iya kaugalingon, kag ang una nga naghimo sing tikang agud mahauli ang ila maayo nga pagtamdanay. Ginkadtuan niya ang iya nga anak… nagpangamuyo sila nga nagahawiray ang mga kamut, kag nagbasa sang mga dinalan sa Biblia. Naghinala sila sing matawhay kag nagtapos ang tanan sa isa ka pag-uli-ay nga “natandog” nila ang tagipusuon sang isa kag isa. Sa subong, ang iya nga anak kag ang iya nga nobyo nakatapos sa ila nga kurso kag may trabaho na nga may maayo nga sweldo… sila nagpakasal sa Simbahan, kag ang nanay subong isa na ka malipayon nga LOLA sang iya duha ka bilog nga mga apo.

  Ang aton Ginoo amo ang nagatandug sang tagipusuon sang tawo. Ayhan makahambal kita sing malain ukon makamulay sa aton isigkatawo nga nakasala, apang ang Dios lamang ang makaayo sa aton. Ang pangamuyo may kapasidad sa pagbag-o sa aton kag makadala sang pagpanibag-o paagi sa aton pagpalapit sa Iya. Amo ini ang pamaagi sang Dios. Kon luyag kita nga magluntad ang paghangpanay kag paghidait sa aton tunga, ibutang naton ang Dios sa tunga. Ayhan mahangawa kita sa mga katingalahan nga Iya mabuhat sa aton kag sa aton kaangtanan sa isa kag isa. 

Ang mga wasay kag mga sanduko makasamad… ang pagmulay kag pagpasipala nagsakit sang balatyagon… ang Pangamuyo kag Paghinala sing matawhay nag-uli sang buong nga mga tagipusuon kag nagabalay sang mga relasyon.

  

22nd Sunday in Ordinary Time (A)

22nd Sunday in Ordinary Time- Year A

  Nagbalikid si Jesus kay Pedro kag ginsinigganan sia, “Palayo ka sa akon Satanas! Ginabalabagan mo ako, ang imo mga panghunahona iya sang tawo, kag indi iya sang Dios!”

  Madamo sa aton ang nagahunahona nga si Satanas amo ang tinuga nga kalain sang itsura… may sungay nga mahaba, may bangkil, maitum, nagabaga ang mata, may ikog, may ginahawiran nga daku nga tinidor, kag iban pa nga mga laragway nga aton nakikita sa mga sine ukon mga balasahon. Apang sa aton Ebanghelyo subong, ginhatag sang aton Ginoo ang minatuod nga laragway ni Satanas paagi sa pagtawag kay Pedro, nga ginakabig nga su-od nga abyan sang aton Ginoo sa amo nga ngalan. Kona ton gid matul-id nga lantawon ang hitabo subong sa aton Santos nga Ebanghelyo, aton nga makita nga si Satanas indi gali sang isa ka laragway, kundi isa ka PAMATASAN. Ang Satanas nga tinaga, naghalin sa tinaga nga Hebreo, nga nagakahulugan ‘kasumpong’ ukon ‘kaaway’. Bilang kaaway, sia butigon kag nagapangtonto sang mga katawhan agud sila mahulog sa pagpakasala ukon sa pagsikway sang dalan sang Dios. Sia man naga-pakuno-kuno nga nagahatag sang ‘daw maayo’ nga pamaagi agud ang tawo magtalang sa minatuod nga binu-buot sang Dios.

  Amo ini ang ginbuhat subong sang panulay sa tagipusuon ni Pedro. Sa iya nga pagsiling sa panagna sang aton Ginoo nga Sia “magakadto sa Jerusalem agud nga mag-antus sing tama sa mga katigulangan nga mga Hudiyo, sa pangulo nga mga pari, kag sa mga manunudlo sang kasugoan. Pagpapatyon kag sa ikatlo nga adlaw pagabanhawon sia”, si Pedro nagpanghunahona sing lain. Sia nagtindog bilang upang sa sining plano sang Dios, sa pagsiling: “Ginoo, ang Dios indi magtugot sini! Indi ini dapat mahanabo sa imo!”. Sa bagay nga nakita sang aton Ginoo ini nga pahito ukon taktika, nga isa ka pagpalayo sa kabubut-on sang Iya nga Amay, nga Iya gintawag si Pedro nga ‘Satanas’ nga kon sayuron, ikaw naga-kontra, kag paagi sini, indi matuman ang kaluwasan nga maagum lamang sang bug-os nga katawhan paagi sa paghalad sang kabuhi sang aton Ginoo.

  Si Satanas amo man ang nagpahilayo sang tama nga painu-ino ni Adan kag ni Eba didto sa Paraiso, sia man ang maliso kuntani sang painu-ino sang aton Ginoo sang Sia magpamu-asa didto sa disyerto, kag sia man amo ang nagakumbinse subong kay Pedro nga magpanghiwala sang kasakit kag kamatayon nga pat-ud nga atubangon sang aton Ginoo didto sa Kalbaryo sa Krus. Sa sini, si nadula na ang papel ni Pedro nga ‘abyan’ sang aton ginoo, kag sia nangin ‘kasumpong’ na nga nagasudyot sa aton Ginoo sa pagkontra sa kabubut-on sang Iya nga Amay, paagi sa pagpangin-hiwala sang pag-antus kag Krus.

  May mga mountain climbers nga nagsaka sang ginakabig nga pinakamataas nga bukid (ang Mt. Everest), kag mientras nga nagataas ang ila pagsaka, may iban nga nag-untat kag indi na magpadayon. Gani nagpabilin nalang sila nag-kuntento nalang sa mga hilamon kag talan-awon nga ila makita sa ila na-abtan. Ang iban iya, nagpadayon tubtub nga malambot nila ang mga manami nga mga bato sa diin sila nagpahuway kag na-ilaan nila ang mga talan-awon didto. Siling nila: ‘Indi nalang kami magpadayon sa pagsaka, diri nalang kami makaon, kag kutob diri nalang kami kay manami naman ang mga talan-awon diri nga duog. Ngaman nga magsaka pa gid kami sa putukputukan kay halos makita namon ang tanan diri gikan sa amon ginatindugan.’ Apang ang ila nga lider nagsiling: “Ang inyo nakita diri wala pa sa katunga sang sa inyo makita kon didto na kamo sa putuk-putukan. Indi kita dapat mag-untat sa tunga-tunga. Dapat naton batason ang mga kabudlayan kag mga pag-antus agud aton malab-ut ang kapupun-an sang aton ginahandum!”

  Pila ayhan sa aton ang nagsaka nga asta lang sa tunga-tunga? Ang isa ka asawa ukon bana magasiling: “Indi na ko! Puno na ako! Sobra na iya ang pahanunot ko sa akon asawa ukon bana. Wala man sia gihapon gabag-o. Maayo pa bulagan ko nalang sia.” Kon ang ginikanan natak-an na sa pag-inugtas sa ila mga kabataan, daw maayo pa nga pabay-an nalang sila. Kon daw ginatamaran na kita sa aton pagpanrabaho kay kita ginabudlayan, maayo pa nga magpangita nalang sang mga pamaagi nga mahapus!

  Amo ini kon ngaman nga ang kalibutan napun-an sang mga tawo nga napaslawan, tungud wala man sila nagpadayon sa ila paghimud-os ukon pagbakas. Madamo sa aton ang napaslawan tungud gindula naton ang determinasyon nga maabut ang aton handum. Apang may iban man nga nakalambut sang kadalag-an, indi tungud nga wala sila mag-agi sang kapaslawan ukon kapierdihan. Sa wala sang pagpangduha-duha sila may madamo man sila nga inagyan nga mga pagtilaw kag pagkapaslaw, apang isa lang ang ila padayon nga ginbuhat- WALA SILA MAG-UNTAT!- Wala sila mag-untat sa pagbakas… wala sila mag-untat sa pagsaka… wala sila untat nga naghimud-os nga maabot ang putuk-putukan sang ila ginahandum.

  Bilang mga kristyanos, wala ni isa sa aton ang wala naga-agi sa dalan nga may palas-anon kita nga krus, apang ang magamadinalag-on amo ang nagbitbit sini nga krus tubtub sa putuk-putukan sang Kalbaryo sa diin kita mahiusa sa aton Ginoo nga nag-una na didto. Sa sini lamang nga pamaagi nga aton maambitan ang himaya nga Iya ginatigana sa tagsa-tagsa sa aton. Ang aton nga pangamuyo nga indi pagkuhaon ukon ihaboy ang krus nga aton ginapas-an, kundi nga hatagan kita sang malapad pa gid kag ‘ginakibulan’ nga mga abaga sa pagpas-an sini nga may kalipay tungud kita nagapati nga pag-abut sang adlaw nga gintalana sang Dios ini tanan pagabaylohan sang isa ka kadalag-an nga Iya gintigana sa aton. Ano ang aton mga palas-anon? Pas-anon naton ini kaupod sa aton Ginoong Jesus!

  

21st Sunday in Ord. Time (A)

21st Sunday in Ordinary Time- Year A

  Isa ka adlaw, si Papa Leo ika-dose (XII) nagbisita sa isa ka simbahan nga daw sa halos ginpabayaan na sang  mga Parokyano sa Roma. Nagsulod sya sa simbahan nga wala matatapan sang mga tawo, kag nagluhod sa isa ka luludhan, kag pagkatapos, nagkadto sya sa kumbento sang parokya kag nakighala nga masinadyahon sa mga tawo didto. Sang manuglakat na sya, nagpakitluoy ang Kura Paroko sa iya nga nagasiling: “Santo Papa, pwede mo bala kami mabilinan sang handumanan sa sining daku nga kahigayunan kag bendisyon nga imo giinhatag sa amon, sa imo pagdu-aw diri?.” Ang Santo Papa nagyuhum kag nagsiling sa iya: “Kadto kamo sa simbahan, sa duog nga akon ginludhan kaina, may makita kamo didto nga handumanan.” Sang paglakat sang Santo Papa, tanan sila nagpauna-una sa pagkadto sa simbahan agud lantawon ang handumanan nga ginbilin sang Santo Papa. Sang didto na sila sa ginludhan sang Santo Papa ila nakita nga “nasulat ang iya nga ngalan “Leo XII” sa yab-ok nga “nagakapol” sa pulungku-an sang simbahan!

  Ginakabig sa masami nga ang presensya sang Santo Papa isa ka “bendisyon”, kag sa masami man ginapangayu-an sya sang handumanan nga iya mabilin sa mga duog nga iya ginakadtuan- ini tanan tungud ang Nahauna nga Santo Papa naghatag sang insakto nga handumanan sang aton Ginoong Jesus. Ang aton Ginoo ginkilala sang mga tawo sang iya nga panahon bilang si Juan Bautista, si Elias ukon si Jeremias nga mga propeta, ukon isa sa mga propeta sang daan nga kasugtanan. Apang ang aton Ginoo sa aton Ebanghelyo subong nagpamangkut sa iya mga gintutun-an kon sin-o gid bala Sya para sa ila, ayhan tungud luyag sang aton Ginoo nga makilala gid Sya indi paagi sa mga sugid-sugid, kundi sa pamaagi nga ila Sya nakilala sa ila kaugalingon nga eksperyensya. Ginpakilala Niya ang Iya nga kaugalingon sa ila paagi sa mga binuhatan kag mga pulong kag panudlo nga Iya ginpahayag sa ila. Gin-imprinta Niya ini sa ila nga pagkatawo agud nga makilala nila sang minatuod ang Iya nga pagkatawo kag ang Iya mga tinutuyo  nga magpakatawo kag magpuyo upod sa aton.- ang pagkilala sa Iya indi lamang magpabilin sa isa ka ideya ukon ihibalo, kundi inii nga pagkilala magadala man sa ila sa pagkabuhi sang Iya nga pagkabuhi… sa pagbuhat sang Iya man nga mga ginbuhat. Subong nga aton ginoo naghalad sang Iya kabuhi para sa Iya nga panong, sa amo man nga bagay, ang Iya gintutun-an dapat maghalad man sang iya nga kabuhi sa panong nga gintugyan sa iya sang Ginoo.

  Sa aton Ebanghelyo subong, si Pedro ginhatagan sang isa ka bag-o nga ngalan bilang tal-us nga Ulo sang Simbahan nga gintukod sang aton Ginoo, tungud si Pedro nagpahayag sang matuod nga kina-iya sang aton Ginoo- ikaw si Kristo, ang Anak sang Dios nga buhi. Apang ini nga pagpahayag isa lamang ka pagpahayag nga gintuytuyan sang Espiritu Santo, kag ang katumanan sini nga pagpahayag mapakita lamang ni Pedro sa ulihi sa iya paghalad man sang iya nga kabuhi, katulad sa aton Ginoo, nga naghalad sang Iya kabuhi para sa nga pinalangga nga panong. Sa bagay nga ngalan nga Pedro (Cephas kon sa Aramaic), nagakahulugan nga ‘Bato’ tungud sa sini nga ‘bato’ sa sining pagkatawo ni Pedro, mapasad ang pamakud sang Simbahan nga ang Ulo amo si Kristo.

  Sang nagasugud palang ang kristyanismo nga magpamukad-kad bilang isa ka bag-o nga pagtulu-ohan sa Roma, ginasiling nga ang mga mahibaluan nga mga tawo nga nagahakus sang pagtulu-ohan nga kristyanismo, ginapamatay. Ang iban ginalansang sa Krus nga amo ang pinaka-kumon nga silot sa mga madakpan. Ang iban ginsunog bilang mga buhi nga “sulo”, ginabasyahan sila sang asayte kag dayon sug-an tubtub nga maabo ang ila lawas. Ang iban ginapaka-on sa mabangis nga mga leon sa mga arena, ukon ginapatay paagi sa pagbangkaw sa ila. Ang iban pa gid ginaluto sa naga-indakal nga mantika ukon gina-butang sa ‘gridiron’ ukon litsonan. Amo ini ang makangilidlis nga madangatan sang mga makilala nga mga kristyano. Kag ini tanan, nasaksihan ni Pedro ni Pedro sang sya nagawali sang Maayong Balita sa Roma, kag nakaabut sa iya nga pagbinag-binag nga tuman ka makahaladluk ini nga buluhaton, sa bagay, nga ginpakamaayo niya nga maghalin nalang sa Roma kag magpangita sang iban nga duog sa diin sya pwede magkabuhi nga matawhay kag hilway sa sini nga mga makangilidlis nga hitabo. Naglakat sya pa-gwa sa Roma, kag sang nagapanglakaton sya sa duog nga ginatawag ‘Via Appia’ ukon ‘Appian Road’, ang alagyan nga nagapagwa sa Roma, nasumalang niya ang aton Ginoong Jesus. Sya nagdulog sa iya pagpanglakaton, kag nagpamangkut sya sa aton Ginoo: “Diin ka makadto Ginoo? (Quo vadis Domini?)”, kag ang aton Ginoo nagsabat: “Makadto Ako sa Roma, agud magpalansang liwat!” Sa daku nga kahuya, nakamarasmas si Pedro sa iya nga katalaw, kag ayahn nagbalik sa iya ang HANDUMANAN nga iya ginpahayag ang mga pulong subong sa aton Ebanghelyo: “Ikaw ang Kristo! Ang Anak sang Dios nga buhi!”. Amo na gali ini ang kahulugan sang iya ginhambal. Sya dapat MAGPANAKSI nga ining Kristo amo na ang nagakabuhi sa iya. Ini ang Kristo nga dapat niya panaksihan sa iya nga pagtuo bilang matuod nga buhi nga Dios sa iya pagpanaksi sang Maayong Balita nga iya ginawali! Gani, sa iya nga pagkamarasmas, ang iya katalaw ginbaylohan sang kaisog, kag sya nagliso kag nag-atubang sa dalan nga nagapadulong sa Roma, kag iya gin-atubang ang kamatayon katulad sa aton Ginoo- ang kamatayon sa Krus. Sa dili niya pagkatakus, nagpangabay si Pedro nga kon mahimo sya ilansang nga baliskad, tungud indi sya sing takus nga mapatay sa krus katulad sa aton Ginoong Jesus.

  Buhi ang handumanan nga ginbilin sang aton Ginoong Jesus sa aton- ang handumanan sang paghigugma, sang pag-alagad, sang pagsakripisyo agud kita maluwas, kag sang pagpatawad. Wala lamang ini ginasulat sa yab-ok, katulad sang ginbilin nga handumanan ni Papa Leo XII, nga sarang mapanas sa isa ka huyop sang mabaskug nga hangin. Handumanan ini nga ginpatuluan sang dugo tubtub sa katapusan nga tulo. Kag kita man dapat magpamalandong subong kon ano bala nga handumanan ang aton mabilin sa isa kag isa. Tanan kita magapangatubang sang kamatayon kag magataliwan sa sining kinabuhi. Kon mag-abut ini nga tion, ano nga handumanan ang aton mabilin? Ang aton pagtipon subong sa sini nga Simbahan isa ka pagsaulog sang handumanan sang paghigugma nga ginbilin sang aton Ginoong Jesus. Ano nga handumanan sang paghigugma ang aton mabilin sa isa kag isa? Sarang kita makasugod sini paagi sa pagpinatawaray, paghangpanay, pag-alagaray, paghigugmaanay, katulad sa ginpakita sang aton Ginoo. Paagi sini ginapahayag naton nga ang pagka-kristyano indi lamang sang isa ka ideyalismo kundi isa ka kamatuoran sa aton adlaw-adlaw nga pagkabuhi.