Wednesday, December 12, 2018

Misa Dulom (Dec. 16-24, 2019) : Year A- Ecumenism


Year of Ecumenism and Interreligious Dialogue

Dec. 16, 2019, (1st Day):
“May isa ka bata nga nag-upod kay nanay niya sa grocery kay nagpamakal sila sang ila mga kinahanglanon. Sang pab-abut nila sa counter, ginkambyohan sing sobra ang nanay kag nakita sang bata nga sobra ang ginbaylo, kag naghutik siya sa iya nanay nga nagasiling, ‘nay daw sobra man ang aton baylo?’. Si nanay niya nagsabat,’Bay-i lang da anak, indi ta lang pag-iuli ang sobra kay ginahimo man na ini sang iban’. Gani nagpaukoy na lang ang bata. Isa ka adlaw nag-upod ang bata sa iya tatay nga nagasakay sa ila kotse, kag ginbusinahan kag ginlagas siya sing highway patrol kay nag-overspeeding siya. Sang nagpundo siya, ginpangayo sang highway patrol ang iya lisensya, kag sang nagku-ot siya sang iya lisensya, gin-apiran niya sing 500 ka pesos kag gintunghol sa highway patrol. Nakita ini sang bata kay nagreklamo sa iya tatay: ‘tay, daw gin-apiran mo man sing kwarta imo lisensya?’ kag ang tatay nagsabat: ‘Bay-i lang da nak, amo na ang ginatawag nga lagay’ kag nakalakat ang amay nga wala na ka-violate sang traffic rules. Sang nagdaku ang bata, naka-obra siya sa ginabaligyaan sang mga kamatis. Ang iya ginahimo, ginabutang niya ang mga dunot sa idalum sing kaing kag ang mga maayo, sa ibabaw. Nakita ini sang iya manager kag gindayaw siya tungud manami ang iya gina-obra, siling sang manager ‘very good gid anak, kay dali magmanggaranon ang kompanya sa imo’. Nagdaku pa gid siya kag nagbigtime na ang iya pagpangawat. Nadakpan siya nga nagpangawat sa isa ka balay sang mga kagamitan, kag nadakup siya sang mga pulis kag ginbutang sa prisohan. Sang pagkabalo sang mga ginikanan, naakig gid sila kag dali-dali sila nga nagkadto sa presinto. Sang pagkakita nila sa ila bata, gulpi nga nagsiling ang nanay: ‘sin-o ang nagtudlo sa imo mangawat? Husto gid lang ang amon ginatudlo sa imo ni tatay mo kag? Kag ang bata nagsabat: ‘indi bala kamo nay, tay, natun-an ko ini tanan sa inyo, indi bala?’.
Nahauna subong nga adlaw sang aton Misa Aguinaldo kag ginapatungud naton ini nga selebrasyon sa paghinala sa aton mga kautoran nga lain sa aton ang pagtulu-ohan apang sa pihak nga bahin katapo sang aton isa ka pamilya sang mga kaanakan sang Diyos. Kita tanan may katungdanan sa pagpakamatarong tungud kita mga gintuga sang Diyos suno sa Iya laragway. Sa aton Ebanghelyo, ang aton Ginoo maathag nga nagasiling nga may yara nga mas daku nga nagapanaksi sa Iya mga ginahambal… ang Iya mga BUHAT nga ginhatag sang Amay sa Iya nga Iya nga himu-on. Sa bagay nga makita sa mga buhat sang aton Ginoo ang kalooy sang Amay nga Iya ginapatuhoy sa Iya mga katawhan.
Ang pagpakaig-angut sa aton utod, indi lamang sa mga kristiyanos, isa ka pangkabug-osan nga panawagan sa pagbuhat sing maayo sa aton isigkatawo ano man nga sahi ang iya pagtulu-ohan. Wala ginsiling sang aton Ginoo nga dapat lang kita magmaayo sa mga nagatuo sa Iya, kundi sa tanan nga mga naulihi, mga nadula, kag mga ginasika-sika. Kon sayuron, ang aton mga utod nga nagakinahanglan sing bulig. Dira ang buhi nga presensya sang aton Ginuo nga padayon nagapangita sang aton nga pagbaton, kalooy kag paghigugma.
Nagasugod na ang aton malapit na lang nga paghanda sa palaabuton nga pagkatawo sang aton Ginoo, kag ginahanda naton ang aton kaugalingon sa matawo nga prinsipe sing paghida-it nga magahari sa aton tagipusoon kag kabuhi. Masami naga-ilinaway kita tungud sa aton nanuhaytuhay nga mga pagtulu-ohan tungud nagasiling kita nga aton gid ya ang tama sa tanan kag wala naton ginatahud ang lain sa aton. Sa baylo aton sila ginatampukan sang malain nga mga hala kag mabugnaw nga pagtamud. Apang sa pihak nga bahin, ang Prinsipe sing Paghida-it nga matawo sa aton nga tunga isa ka Prinsipe nga wala lang matawo sa isa ka sahi nga pagtulu-ohan kundi para sa tanan nga tawo sang kalibutan.
Ini nagapahayag sa aton nga mangin bukas kita sa tanan nga sahi sang pagpakig-angut kay sa bisan diin, kon ang isa ka tawo nagahimo sang kaayohan sa iya isigkatawo, siya nagapakita sang buhi nga presensya sang Diyos nga mabatyagan sang tagsa-tagsa. Siya instumento sang pagpahayag sang Diyos sang Iya nga kaugalingon sa tagsa ka tawo- nga sa gihapon, padayon nga nagapanghikot ang Diyos sa kabuhi sang tagsa-tagsa. Matahum gid nga karon nga tuig ginapatungud sa aton bukas nga kaangtanan sa mga kautoran naton nga la-in ang pagtulu-ohan kay sa pagkamatuod sila man aton mga utod. Sila dapat man ulikdan sang aton pahanungdan kay sila bahin sang mga gintuga sang Diyos nga nagpaambit sang Iya nga kaayo sa aton tanan. Indi naton maabut ang paghida-it sa pagbina-isay, kay ang isa magapakamatarong sang iya kaugalingon ukon paagi sa pag-ilinaway kay ini nagapadalum lang sang samad sang isa kag isa. Magaluntad lamang ang paghidait kon may maayo nga paghangpanay!

Dec. 17, 2019 (2nd Day):
Daw makatuluyo pamati-an ang Ebanghelyo subong. Hamakon niyo ginpatpat sa aton ni San Mateo ang mga katigulangan sang aton Ginuo nga nga may tatlo ka katorse nga henerasyon sang mga tawo nga indi man gani naton kilala kag ang ila mga ngalan daw indi kita sing pamilyar kag ang iban pa gani daw palataw-an. Manami lang lang sang ginsuguran kay si Abraham amay ni Isaac: Si Isaac amay ni Jacob; si Jacob amay ni Juda kag sang iya mga utod nga lalaki. Si juda amay ni Fares kag ni Zara nga ang iya iloy sini amo si Tamar. Pag-abut mo kay Tamar, tamaran ka na sing basa kay sa kalawiglawig sang panaysayon ni San Mateo. Pero ngaman nga gin-usikan gid ni San Mateo ang pagpatpat sa aton sining mga katigulangan ni Jeus sa aton? Ini agud mahibalu-an naton nga si Jesus wala lang magkari sa kalibutan sa isa ka pitik sang tudlo kundi nagkari Siya subong isa sa aton nga may ara man nga ginhalinan kag may yara man nga mga katigulangan. Siya bahin man sang rasa sang tawo nga indi gid man perpekto kundi katulad naton, may mga katigulangan man nga mga makasasala.
Pareho na lang abi kay Haring David. Siya nagpangasawa sang asawa sang iya nga Heneral nga iya ginhungud butang sa una nga linya sang patag-awayan sa diin malapuyot ang inaway agud siya madali mapatay kag maasawa nia ang asawa ni Urias, ang iya heneral, nga nakita niya nga nagapaligo sang siya mag-gawa sa iya nga tore nga amo si Bathsheba. Sa sini siya nagkaanak kag ini siya amo si haring Salomon, ang pinakamaalam nga hari sang bug-os nga kalibutan, nga iya kaalam indi matupungan ni sin-o man sa bug-os nga kalibutan.
Ang pamilyar gid siguro nga ngalan nga aton matandaan amo ang ngalan ni Abraham tungud siya amo ang amay sang bug-os nga katawhan pagkatapos ni Adan kag ni Eva. Kon sayuron, siya ang amay sang tanan ano man nga sahi sang pagtuo nga may yara kita. Sa bagay nga ang aton Ginoo nagpanudlo nga ang tanan nga mga tawo mga anak sang Diyos kag gani kabigon naton bilang aton mga utod. Ang aton Ginoo nagpanudlo sa aton nga kon magpangamuyo kita magtawag kita sa aton Amay sa langit bilang “Amay namon” kay siya Amay sang tanan nga mga katawhan kag kita tanan mag-ululutod sa Iya nga pagkaamay. Gani wala Siya sang ginapili nga pagtulu-ohan o relihiyon. Para sa Iya ang tanan isa lang ka panimalay sa Iya pagka-amay. Kita ya ang nagbuhat sang mga pagbinahin-bahin sa aton nga tunga ayhan sa kon ano man nga motibo sa mga nagtukod sini.Masubo man nga lantawon nga kita-kita man lang nga mag-ululutod ang nagasinamaray kag nagadinumtanay lamang nga magpangin-ibabaw kita sa isa. Ngaman nga indi kita makabuligay agud mabalay ang paghari sang Diyos sa aton tunga? Ngaman nga indi kita magpangamuyu-ay sa isa kag isa nga madangat naton ang paghida-it nga magluntad sa aton nga tunga? Ngaman nga indi kita magbuligay bilang mag-ululutod agud kita mangin isa ka buhi nga Lawas ni Kristo kag manginsaksi sang kaalwan sang Diyos sa tanan nga katawhan?
Suno sa panaysayon ni San Mateo, isa lang ang aton ginhalinan. Ayhan ang aton mga katigulangan kag bisan kita may mga kasaypanan tungud kita mga rasa sang mga tawo nga makasasala, apang indi ini mangin-upang para sa aton sa pagbakas nga mag-ilog kay Kristo nga nagpakatawo agud ihi-usa ang tanan sa Iya nga Amay. Kita sarang mangin instumento sang paghida-it kag paghi-usa kon tugutan naton ang aton kaugalingon nga mangin alagyan sang kaayo sang mahal nga Diyos ilabi na gid sa aton mga utod nga nagakinahanglan. Gub-on naton ang pader sang pagbinahin-bahin nga aton gintuga sa aton tunga tungud sang aton nga pagtuo kag magpanrabaho kita bilang isa ka Lawas ni Kristo nga nagahulag suno sa binubu-ot sang Amay agud kita tanan mangin bahin sang isa lamang ka pamilya nga nagahi-usa kag may isa lamang ka Amay sa langit nga amo ang tagtuga sang tanan. Kalimtan naton ang aton pagbinahin-bahin kag atubangon naton nga isa ka matahum nga bwasdamlag sa diin nagahi-usa kita tanan!
Mabudlay abuton ang aton ginahandum nga paghi-usa  tungud sa masami luyag naton magpangibabaw sang sa iban sa bagay nga kon kaisa daw ginatumo-tumo ta lang ang lain sa aton nga pagtuluohan, apang kon aton gid usisa-on sing maayo ang mga pulong sang Diyos, ini nagapahanumdum sa aton nga kita indi sang lain sang sa iban tungud palareho lang ang aton ginhalinan kag kita naga-ambit sang isa lang ka kinatuhay nga amo ang pagkamakasasala, sa bagay nga wala gid kita sing rason nga maglabaw sang sa iban kay sila katulad man naton may mga kakulangan kag kapaltahan. Sa aton tanan nga paghimud-os, kita makalampuwas sa aton kaluya kag masinaligon kita nga magdangup sa aton Amay nga labaw sa tanan. Sa Iya naton isandig ang aton kahuyang kay Siya gani nagpakatawo agud kita may kusog sa aton kaluya.

Dec. 18, 2019 (3rd Day):
Nagapati bala kamo sa damgo? May iban nga nagasiling nga ang aton nga damgo nagaminatu-od, ang iban man nagasiling nga ang aton nga damgo kabaliskaran sa tuod-tuod nga hitabo. May isa ka tawo nga nagdamgo. Suno sa iya nga damgo, siya ang pinaka-gwapo nga tinuga sa bug-os nga kalibutan kay perpekto gid ang iya lawas kag gwapo ang iya nga guya. Sang pagbugtaw niya, ginlantaw niya ang iya kaugalingon sa espeho kag sa daku nga kakibuton nagsinggit sia nga nga: ‘Murto!’ kay sa pagkamatu-od ang iya itsura daw butot sang gorilya kag ang iya lawas daw latoy nga naghiyos! Daku-daku ang iya katingala nga ang iya gali nga tunay nga pagkatawo indi pareho sang iya nga damgo.
Si San Jose subong sa Ebanghelyo nagdamgo man, apang ang iya nga damgo nangin isa ka kamatuoran tungod siya nagtuo sa binubu-ot sang Diyos nga ginpahayag sa iya sang anghel. Nangin isa ini ka kamatu-oran kay sia nagsalig sa binu-buot sang Diyos suno sa ginsaysay sang mga propeta nga ang isa ka birhen magabun-ag sang isa ka bata nga pagatawgon nga Emmanuel nga kon sayuron ‘ang Diyos kaupod naton’. Sa iya nga damgo si San Jose nagpaidalum sa binubo-ot sang Diyos kag sa iya tagsa ka tikang nakita niya nga matu-od ang ginpromisa sang Diyos paagi sa anghel nga nagtunda sa iya. Ini nga birhen maga-anak sang isa ka bata nga magadala sang mensahe nga ang Diyos wala nagapabaya sa Iya mga tawo, kag paagi sa Iya, magaluntad ang paghi-usa kag paghida-it sa tunga sang mga tawo. Siling gani sang aton Santo Papa Francis, nga indi kita dapat mag-untat sa pagdamgo para sa aton kaugalingon, panimalay kag katilingban, kay ang aton maayo nga bwasdamlag makita sa paghuman sini nga mga damgo sa kamatu-oran sang aton adlaw-adlaw nga pangabuhi. Magpangayo kita nga bendisyonan sang Mahal nga Diyos ang aton mga damgo, kag ini maagum man naton kon kita nagapanrabaho sa katumanan sini.
Sa sining panahon sang malapit na lang ngapagkatawo sang aton Manluluwas, ginaagda kita sa pagdamgo sang mga bagay suno sa binubu-ot sang Diyos, kag ini nga damgo amo ang aton paghiliusa kag pagpaluntad sang paghidait sa aton nga tunga. Kalimtan ta na ang pagbinahin-bahin nga gintuga sang aton nagkalain-lain nga mga relihiyon o pagtuo, kundi magpanrabaho kita bilang isa ka katilingban nga may isa gid lang ka handum nga amo ang paghili-usa sang tanan kag paghida-it sang kalibutan.
Ayhan mabudlay ini nga damgo tungud ang kalabanan sa aton gusto magpakita nga ang iya pagtuo amo ang tunay, apang kon aton gid lantawon sing maid-id, kita isa lamang ka pamilya nga ang iya nga handum gid lang amo ang paghida-it kag paghili-usa sang tanan. Tanan kita ginatawag nga mangin alagyan sang kaluwasan sang Diyos kag kita ginatawag sa pagpaambit sang Iya nga kaalwan sa tanan nga mga rasa sa mga kapungsoran bilang tanda nga Iya kita mga kaanakan. Sarang naton mahimo ini kon una sa tanan aton ginahuptan sa aton tagipusoon nga kita mga mag-ululutod sa isa lamang ka Amay sa langit nga amo ang nagapanghikut sa aton mga giho agud aton malambut ang isa ka kalibutan nga may isa ka ginapadulungan nga amo ang isa ka panimalay sang Diyos.
Magpasakup kita sa mga buluhaton sang aton nga Simbahan tuhoy sa paghi-usa kay kita bahin sang mga lihuk sang Lawas ni Kristo. Indi ayhan naton madala ang aton mga kautoran nga may lain nga pagtuo apang sarang gihapon kita nga mangin instumento sa pagpabatyag sa ila nga sila aton mga utod paagi sa pagbuhat sing maayo sa ila, sa pagbulig sa ila mga kinahanglan, kag sa pagsapupo sa ila kon sila ginabale-wala. Sila sa gihapon nagapabilin nga aton mga utod kag sa idalum sang pagka-amay sang aton Amay sa langit, sila aton responsibilidad ano man nga sahi ang ila pagtulu-ohan. Kita wala mahilayo sa ila kay sila aton man kabahin sang panimalay sang Diyos kag gani sila man aton kaupod sa lamesa sang aton Amay sa langit. Diri naton ikabuhi ang aton damgo nga mangin-isa kita ka bug-os nga katilingban.
Subong nga tuig, tuig sang paghinala sa aton mga utod nga lain sa aton ang pagtuo kag relihiyon, apang ginapanumdum kita sang aton nga Ebanghelyo nga kita tanan may isa lamang ka damgo nga luyag lab-uton kag ini amo ang katulad sa damgo ni San Jose nga kita mangin alagyan sang Manluluwas nga nagadala sang paghi-usa kag paghidait sa aton nga tunga. Ngaman nga indi naton pagtulukon ang palareho nga aton gina-ambitan sang sa tulukon naton ang aton diperensya sa isa kag isa. Siguro kon kita mapanarabaho sa aton isa ka kawsa, mas madali naton maabut ang aton nga damgo nga amo ang paghida-it kag paghili-usa sang tanan. Ayhan aton matalupangdan nga kita mag-ululutod sa isa lamang ka Amay nga amo ang taghatag sang kabuhi sa tagsa-tagsa. Kon kita gid man nagapanrabaho, ini para sa paghi-usa sang tanan nga mga tawo sang bug-os nga kalibutan.

Dec. 19, 2019 (4th Day):
May mga  kongregasyon sang mga monghe nga ang ila pagsulundan amo nga makahambal lang sila sang duha ka tinaga kada lima ka tuig magluwas lang kon ang ila nga “prior” magpahanugut sa ila sa paghambal kon sila may mga bisita, tungud sila nagapati nga ¾’s that comes out from the mouth of man everyday is sinful. Gani ginpakamaayo nalang nila nga maghimo sang ‘code of silence’. May isa ka tawo nga nagsulud sa pagkamonghe, kag sa sulud sang lima ka tuig wala gid siya ka mitlang sang tinaga. Nag-abut ang primero nga lima ka tuig sang iya pormasyon kag siya ginpahanugutan siya sa paghambal sing duha lang ka tinaga, kag iya nga hambal amo ini: “higdaan ti-a!”. Nagpadayon naman ang iya pagkasumulunod, kag sang ikanapulo ka tuig, siya naman ginpahanugutan sang iya ‘prior’ mga maghambal sang duha ka tinaga. Kag nagsiling siya: “pagka-on bugnaw”. Sige pa gid ang iya formation, kag sang ika-kinse na ka tuig sang iya pagtiner sa monastery ginpahanugutan naman siya sa paghambal sang duha ka tinaga. Ang iya hambal amo ini: “ Ako gwa!” Nagsabat ang iya ‘prior’,: “Wala sing duda, kay sa sulud sang kinse anyos ang imo gid lang obra amo ang pagrineklamo!”.
Kabudlay gid man kon indi ka makahambal, kapin pa gid kabudlay kon ikaw mangin apa kay wala gid sang nagagwa sa imo tutunlan. Ini tungud gusto naton maghinala sing pirme sang sa magpamati sa nagahambal. Siling gani sang mga tagalog: ‘Puro tayo dada, kulang sa gawa!”. Amo ini ang rason kon ngaa man ang aton pagsinalayo nagabinanggi-anay kag masami nga may di-paghangpanay tungud kay gusto lang kita masghinambal, apang kulang kita sa pagpamati kon ano ang aton dapat himu-on. Amo ini ang natabo kay Zachariah, ang tatay ni Juan. Gusto lang niya maghinala parti sa Diyos, kay siya isa ka pari, apang nalimtan niya ang pagpamati sing maid-id sa Diyos nga may mensahe sa iya paagi sa isa ka anghel. Sa bagay nga siya nagpangduha-duha nga ang angel nagabinutig sa iya, kag iya nalipatan nga ang isa ka anghel isa ka mensahero sang Diyos nga nagadala sang Iya balita angut sa aton kaluwasan. Sa sini ginpahanumdum siya sing angel nga wala sing indi mahimo sa Diyos katulad abi sang pagbusong sang iya asawa nga tigulang na kag baw-as. Siya lamang dapat magtuo sa panugiron sang angel nga ang kabubut-on sang Diyos matuman. Apang siya nagpangduha-duha sa mga ginpaalinton sang anghel sa bagay nga ginpa-ibabaw niya ang iya tawohanon nga ihibalo nga imposible na nga magbusong ang iya nga asawa tungud ini siya baw-as kag tigulang na sa panu-igon. Apang ginpakita sa iya sing anghel, nga siya wala nagabutig sa iya, kag bilang silot sang iya pagpangduha-duha, ginhimo siya sang Diyos nga apa tubtub nga mabun-ag si San Juan Bautista nga amo ang magahanda sa alagyan sang Manluluwas sang kalibutan.
Sa aton nga panahon subong, madamo sa aton ang pareho kay Zachariah. Madali kita magduda sa mga kabubut-on sang Diyos kag madali kita matiplang sang mga pangkalibutanon nga mga panghuna-huna kay masyado na ka abanse ang siyensya kag ang nahibalu-an sang tawo. Masami ang ginahandum lang sang una sang tawo, subong nangin isa na ka hayag nga kamatuoran nga nagakahanabo sa iya palibut. Siling anay sang lolo ko, pag-uso sing karaoke, ‘magaabut ang ti-on nga kita maga-upod na gid sa manugkanta kon kita magkanta sang iya ambahanon.’ Kag daw linabo sa bato ang ginhambal ni lolo. May ara na kita karon nga videoke, kag virtual reality. Ang sang una nga hinganiban nga pana subong, isa na ka fully developed nga missile. Ang kadasig sing bala, indi na lang sa pusil makita kundi bisan sa salakyan sing tawo, ara ang bullet train. Siguro sa ulihe ang dust pan mahimo na naton nga salakyan pakadto sa iban nga lugar. Madamo pa nga mga pag-umwad ang nahimo sang tawo sa iya palibut apang ngaman sa gihapon wala naton matukiban ang sekreto sang aton paghiusa bilang isa ka panimalay sang Diyos?  Ini ayhan tungud aton lamang ginatulok ang mahimo sing tawo apang malayo ang aton binubuot sa luyag sang Diyos. Sa Diyos wala sing indi sarang mahimo. Amo ini ang mensahe sang anghel kay Zachariah. Nga ang Diyos luyag magpasilabut sa aton maragtas tungud luyag niya ihatag sa aton ang kaluwasan kag kinahanglan nga bukas ang aton tagipusoon sa Iya binubu-ot kay Siya indi gid magpatalang sa aton. Nagapanghikut Siya sa makatilingala nga hitabo sa aton kabuhi agud nga sa ulihe may isa panong nga Iya pagadumalahan nga Iya dal-on sa madamul nga halalban.
Ang Tuig sang pagpakighala sang mga lain-lain nga pagtuo, isa ka lihuk sang Simbahan sa pagtingub sa aton tanan bisan kita yara gid nga may itugda sa kamatuoran sang aton nga pagtuo. Isa ini ka buluhaton nga naganganyat sa aton tanan sa paghimo sang mga pamaagi agud kita magtingub bilang isa ka banwa sang Diyos nga mangin instumento sang Iya paghidait. Ginaagda kita nga maghili-usa sa aton mga kautoran bisan ano pa man ang ila nga pagtuo tungud kita tanan may isa lamang ka handum nga amo ang paghi-usa sang tanan nga mga tawo sang kalibutan.

Dec. 20, 2019 (5th Day):
Isa ka maestra ang nagsiling sa iya mga estudyante nga imposible para sa isa ka balyena ang pagtulon sang isa ka tawo kay gamay lang kaayo ang ila tutunlan kag magagmay lang nga isda sa dagat ang ila ginaka-on. Ang bata nga babayi nga iya estudyante nagsiling: ‘Mam ginasiling sa Biblia nga si Jonah gintulon sang isa ka balyena!’ Ang maestra nagsabat nga:  ‘Imposible gani kay magagmay lang ang tutunlan sang balyena kag magagmay lang nga isda ang ila ginaka-on agud mabuhi’. Naakig ang bata kag nagsiling: ‘Bay i lang Mam kay pagsaka ko sa langit, pamangkuton ko si Jonah’. Ang iya maestra nagsabat: ‘Paano kon si Jonah nagkadto sa impyerno?’. Ang bata nagsiling: ‘Kundi pamangkuyon mo siya mam’.
Daw kabudlay gid man tunlon ang isa ka imposible nga mangin possible. Kabudlay hangpon nga ang isa ka ulay kag birhen magabusong kag magaanak apang nagapabilin ang iya pagkabirhen sa gihapon. Amo ini ang natabo kay Maria sa aton Ebanghelyo subong. Bisan siya nagalibug ang ulo kon paano ini mahanabo, apang siya nagpaidalum sa binubu-ot sang Diyos nga wala nagabutig sa iya sa mga pahito nga Siya lang ang nakahibalo. Ayhan mabudlay kaayo kay Maria Santisima ang pagpasugut sa binubu-ot sang Diyos tungud nahibalu-an niya ang iya estado kag nahibalu-an niya nga siya birhen kag ulay. Sa bagay nga daw halos imposible ang gintunda sa iya sing anghel nga mangin isa ka iloy, kag indi lamang iloy, kundi iloy sang Manluluwas sang kalibutan. Para sa iya tawohanon kag simple nga pag-intindi, ini daw indi gid mahimo tungud ang ginahambal sang anghel daw halos imposible nga pahito. Apang mapag-on kaayo ang pagsalig ni Maria nga sang ginsugiran siya sing anghel sang mga palatandaan nga ang iya paka-isa nga tigulang na kag baw-as nagabusong na sa isa ka bata nga lalaki. Sa wala sing pagpangduhaduha sa binubu-ot sang Diyos, siya naghatag sang iya pagpasugut nga mangin alagyan sini nga plano sang Diyos agud Maluwas kita kag maka-ambit sang Iya pagkahari sang paghida-it sa wala’y katapusan.
Ang ginhimo ni Maria indi sing mahapos, tungud nagpa-ubos gid siya sang iya kaugalingon sa pagdumalahan sang Diyos. Ayhan narumpag ang iya mga plano nga luyag man siya magbalay sang isa ka matarong nga panimalay, ayhan, nga magpamata sing madamo, kag magpangabuhi nga katulad sang isa ka normal nga asawa. Apang iya ini tanan ginhalad sa Diyos nga nahibalu-an niya nga may yara nga mas madalum nga plano sa iya. Siya nagpaidalum sa pagbulut-an sang Diyos tungud siya nagtuo nga ang Diyos amo ang nakahibalo sang tanan nga maayo sa iya kabuhi. Wala gid si Maria nagpangduha-duha sa plano sang Diyos sa bagay nga ginhatag niya ang iya bug-os nga pagsunod sa kabubut-on sang Diyos agud matuman ang Iya plano sa kaluwasan sang katawhan.Sa aton adlaw-adlaw nga pagkabuhi, ginabutang man kita sa patag sa diin ang aton pagtuo yara sa daku nga paghangkat. Masami kon naga-atubang kita sa aton mga utod nga indi pareho sa aton sing pagtulu-ohan, luyag naton nga ang aton buot ang magpangin-ibabaw kag gani nagahimo kita sang mga pahito nga mabutang sa alang-alang ang aton mga utod kag mapanubo ang ila ginapatihan. Natural gid lang nga aton pangapinan ang aton pagtuo apang kon ini mangin kabangdanan agud magnubo ang aton panulok sa aton isigkatawo ukon mahilayo pa gid siya sa aton, matahum siguro nga tulukon naton si Maria subong kag ang iya ginbatas lamang nga maankon naton ang isa ka Manluluwas nga magadala sing paghida-it kag paghili-usa sa aton nga tunga. Si Maria wala nagpili nga ang kaluwasan para lang sa banwa sasng Israel kundi siya nagpasugut sa binubu-ot sang anghel nga mangin alagyan sang kaluwasan para sa tanan. Amo man sa aton. Dapat naton himulatan nga kita mangin instumento sang Diyos nga maghi-usa ang tanan sa idalum sang Iya pagkahari kag indi kita mag mangin kabangdanan sang pagbinahin-bahinay paagi sa aton masakit nga tinaga nga ginahaboy sa tagsa-tagsa. Kita man amo ang bag-o nga mga alagyan sang Diyos para sa paghili-usa sang tanan kag yara sa aton ang lyabi agud kita mangin isa ka minatuod nga Lawas ni Kristo nga nagaluntad sas pagdala sang paghida-it sa kalibutan. Amo ini ang binubu-ot sang Diyos, nga kita tanan maghiliusa sa idalum sa pagsunod sang Iya kabubut-on katulad ni Maria nga wala magpanumdum sang iya kaugalingon lamang nga ikaayo kundi ang ikaayo sang bug-os nga katawhan.
Makighinun-anon kita sing matawhay sa aton mga kautoran nga lain sa aton ang ila nga pagtuo kag aton tulukon ang pagtuman sang binubu-ot sang Diyos para sa aton tanan, kag magkasugut kita sa pagpangita sing mga pamaagi sa diin kita mangin minatuod nga mga instrumento sang Iya pagpahayag sang Iya kaugalingon sa bug-os nga katawhan. Isa kita ka linahi nga may isa lamang ka Amay sa langit, sa bagay nga wala sing rason nga kita magbang-gi-anay sa aton nga pagtuo. Sa baylo kita kuntani magpangita sang mga pahito agud mabalay naton ang isa ka katilingban sang mag-ululutod nga nagarespeto sang kina-iya sang tagsa-tagsa kag nagahimaya sa isa lamang ka Amay sa langit!

Dec. 21, 2019 (6th Day):
May isa ka presidente sang BEC sa isa ka Baragay Chapel nga nagapanglimpyo sang Sabado sang hapon tungud may Misa sila pagkamasunod nga adlaw. Nag agi ang duha ka pastor sang isa ka relihiyon kag nagpakighala sa iya. Siling sang pastor sa tigulang nga nagapulupanilhig: ‘Bal-an mo lola, ang pari bala nga nagamisa sa inyo dire kada Domingo, ginatunto lang kamo sina!’ Nagsabat man ang tigulang: ‘Toto, kon nagkari kamo dire agud tuntohon man ako, bay-i na lang ang amon pari ang magtunto sa akon. Maayo na nga isa lang siya sang sa duha kamo, kay magalasa pa ang espiritu ko’.
Ang ginahulat ayhan sang tigulang amo nga may dala nga Maayong Balita ang mga pastor sa iya. Sa baylo, mala-in nga balita ang iya nabati-an kag ini amo ang pagpakala-in sang pari nga nagamisa sa ila kada Domingo. Pila ayhan sa aton ang masami nagadala sang malain nga balita sa aton mga kasilingan? Nga imbes husto nga balita ang aton ginadala, aton ginadala, tsismis, nga masami nagasamad sang integridad sang tawo. Sa bagay nga ang natungdan indi gid makapanagang sa iya nga kaugalingon tungud nga siya nasamad o nahalitan na tungud sang aton nga baba. Ginasiling gani nga pwede kita ka patindog liwat sang mas matahum nga balay kon ini maguba o masunog, apang kon ang dignidad o integridad sang tawo ang aton masamad, indi ta na ina mauli bisan ano pa nga pagpangayo sing pasensya. Ina nga tawo magapabilin nga samad sa atubang sang iban kag ang makabalik gid lang sang iya pagkabug-os amo ang grasya sang Diyos.
Amo ini ka importante ang pag-abi-abi ni Elizabeth sa pagdu-aw sang iya paka-isa nga si Maria. Si Maria wala magdala sang mala-in nga balita, kundi iya nga gindala ang maayong balita nga amo ang presensya sang aton Ginoo sa iya pakaisa nga si Elizabeth nga nagabusong man sa isa ka bata nga lalaki. Ang pagdu-aw ni Maria nagdala sing kalipay tungud kinahanglan gid ni Elizabeth ang bulig tungud nga siya tigulang na sa panuigon kay ayhan nahimo na nga lilibakon sang iya mga kaingud. Apang ang pagdu-aw ni Santa Maria naghatag sa iya sing pagla-um kag kusog nga sa tunga sang tanan nga mga kabudlayan, yara ang Diyos nga naga-alay-ay sa iya sa iya mga kinahanglanon. Ang maayong balita nga gindala ni Maria amo ang pagpahanumdum kay Elizabeth nga ang Diyos wala nagakatulog, kag sa gihapon yara Siya sa aton luyo sa tagsa naton ka kinahanglanon.
Matahum ang ginpakita ni Maria nga pagtalupangud sa iya paka-isa. Nagapahanumdum ini sa aton nga kita man dapat magdala sing maayo nga balita sa aton mga kautoran kag kita mga alagyan sang Diyos sa pagbulig sang mga nagakinahanglan. Ang mga nagakinahanglan wala naga-isip sang rasa, relihiyon, o kultura. Sa palaanggiran sang aton Ginoo nahanungud sa maayo nga Samariahanon, Iya ginpakita nga ang pagbulig wala nagatan-aw kon kita abyan o kaaway sang isa ka tawo. Ang tanan nga tawo aton nga utod ano man ang iya rasa, du-ag, relihiyon, ukon ginatu-ohan. Siya bahin sang aton kaugalingon tungud siya katapo sang panimalay sang Diyos nga amo ang Amay sang tanan.
Masami, sa aton adlaw-adlaw nga pagkabuhi, indi sang amo sini ang nagakahanabo kay ginapili ta lang ang aton ginabuligan o gina-ulikdan. Kon apin gani sige, pero kon kontra gani, wala ako makakilala. Kon may mapulos kita, hala sige, kon pierde gani kita, bay-i lang da. Kon may makuha gani kita, ihatag naton ang tanan, kon daw kita ang kuhaan tungud kita nagabulig, pasensya na! Wala sing ginapili ang bululigan kay ang tanan nga nagakinahanglan aton nga utod. Kita ginapahanumdum subong sang aton santos nga Ebanghelyo nga bisan kita may mga kinahanglanon man dapat naton tamdon ang mas nagakinahanglan sang aton nga bulig katulad ni Maria sa aton Ebanghelyo. Siya nagabusong man katulad sang iya pakaisa nga si Elizabeth apang wala ini paghimo-a niya nga kabangdanan agud indi siya magdab-ut sang iya nga bulig. Wala ini magmangin upang sa iya agud indi siya magpa-abut sang iya bulig sa iya paka-isa nga sa Elizabeth.
Subong nga tuig, kita ginahangkat sa paggwa sa aton kutiba sang pagpa-iya-iya kag katawhay, lamang nga maglab-ut man kita sa aton mga utod nga nagakinahanglan. Sa paglampuwas sang aton mga diperensya ilabi na gid sa aton pagkapili-an sa aton utod nga dapat pareho lang sang aton pagtuo. Kita dapat maglapus sa gintuga naton nga pader sang pagsinamaray sa aton isigkatawo tungud sila la-in sang sa aton nga pagtuo. Ipakita naton ang pagrespeto gihapon sa ila tungud sila mga tawo man nga may dignidad kag kaliwat sang isa lamang ka Manunuga nga amo ang ginakabig naton nga Amay. Kabigon naton sila nga mga utod sa tunga sang aton kinatuhay sang pagtuo, kag indi gid kita magkakas sang aton mga kamut nga magdab-ut sa ila sa pagbulig kon sila nagakinahanglan kay sila man aton nga salabton.

Dec. 22, 2019 (7th Day):
Isa ka nga manager ang may kaangtanan sa iya nga sekretarya sa likum lang nga paagi. Isa ka adlaw, tuman gid ang ila paghigugmaanay sang iya nga sekretarya nga nahulog sila sa pagpanginhilawas sang sobra sa tagsa-tagsa nga gin-akat siya sang iya sekretarya nga magkadto na lang sa iya apartment. Nag-upod siya kag sa gihapon daw indi gid maumpaw ang ila luyag sang lawas sang isa kag isa. Natulugan sila ayhan sa tuman nga kakapoy kag nagbugtaw na sila alas otso sing gab-i. Pagbugtaw nila iya ginhambalan ang iya sekretarya nga kuha-on ang iya sapatos kag inusnos sa mga hilamon kag lapuk sa ugsaran sang apartment sang babayi. Ang sekretarya naglibug ang ulo, apang nagtuman sa gusto sa iya manager. Pagkatapos, ginsuksok sang manager ang iya sapatos pagkatapos niya mag-ilis kag nagpa-uli sa ila balay sa diin nagahulat ang iya asawa. Pag-abut gid niya, dayon siya ginpamangkut sang iya asawa nga may kaakig nga nagsiling: ‘Diin ka naman maghalin?’ Kag nagsabat siya : ‘Bal-an mo, sa pagkamatuod, may ara ako nga kaangtanan sa akon nga sekretarya, kag natabo kami sa bug-os nga hapon, kag nakatulog kami. Nagbugtaw na lang kami alas otso na sing gab-i ang oras’. Gintulok siya idalum-paibabaw sang iya asawa kag gindukol kag ginsingganan: ‘Butigon ka! Nagab-ihan ka maton hinampang sang golf, tan-awa may mga hilamon kag lunang ang sapatos mo!’ Lusot si mister manager. He…he…he…
Sa aton Ebanghelyo subong luyag kuntani maglusot ni Jose sa kay Maria tungud indi siya luyag nga mahuy-an sa Maria sa mga tawo nga hambalon nga nagabusong na siya antes sila makasal kag nagbinag-binag siya sing mga pahito kon paano mabulagan si Maria sing tago, wala siya makatalupangud nga mas daku pa gid ang iya responsibilidad kon iya lang pabay-an si Maria kay sigurado gid nga pagapatyon siya paagi sa pagbato kon matukiban nga siya nagabusong, kag magaluwa sa pagbato, siya magapabilin nga isahanon sa iya pagdala kay Jesus, ang Manluluwas sang kalibutan. Isa ini ka daku nga palaliban kay Jose kay siya isa ka matarong nga tawo kag indi siya luyag mabutang si Maria sa daku nga kahuy-anan, apang ginpakita sang angel ang mas daku pa nga konsekwensya sa iya kon indi niya pagsabton si Maria bilang iya nga asawa. Si Jesus matawo nga wala sing amay kag mangin daku nga kahangawa ang matuga sa mga painu-ino sang mga tawo nga si Maria nag-anak nga wala sang ginakilala nga bana. Ini nga damgo tuman na para kay Jose ang pagbaton sang binubu-ot sang Diyos nga siya magtindog bilang amay sa ginadala ni Maria. Sa kultura sang mga Judeo, basta gin-ako sang isa ka lalaki nga siya amo ang amay sang anak nga ginadala sang babayi, sila ginatulok na bilang mga mag-asawa kag tama na ina nga siya kabigon nga legal nga amay sang ginadala sang babayi. Amo gani nga sa pag-ako ni Jose bilang tatay sang aton Ginoo, sa mata sang layi, iya na nga asawa si Maria kag siya amo ang legal nga bana sang babayi kag tatay ni Jesus.
Ini nga pagsalum ni Jose sa mga palaligban ni Maria isa man ka paghangkat subong sa aton nga panahon nga mangin ma-inamdamon sa mga balatyagon sang aton mga kautoran nga nagakinahanglan, kritiyano man ukon indi. Ini naga-agda sa aton sa pagpatad sang aton kaugalingon sa kon ano man nga kasitsit-an ang gina-atubang sang aton nga utod lamang nga mahatag naton ang minatu-od nga pagpangapin sa ila sa mga sitwasyon nga yara sila sa kahimtangan nga mabudlay kag yara sa kahimtangan nga sa masami nagadala sa ila sa kalaglagan.
Indi bala nga masami ginabuligan ta lang ang mga su-od sa aton? Mga abyan, himata, ukon ka-kilala nga sa aton paglantaw nagakinahanglan lang sing bulig. Paano ang mga linibo nga indi naton kilala apang labi nga nagakinahanglan sang aton nga bulig? Ang nahalitan sing bagyo, baha, sunog, linog, kag iban pa nga ginhalitan sang mga kalamidad? Ang mga biktima sang inhustisya tungud wala sila sing ikasarang sa pagpangapin sang ila kaugalingon? Ang mga may sakit nga nagapabilin na lang sa ila mga higdaan tungud wala sila sing ikasarang sa pagbakal sang mga bulong? Ang mga namatyan nga na-obligar na lang sa pagpasugal agud may ibayad sa punerarya para sa ila mga nagtaliwan nga mga pinalangga sa kabuhi? Ang halos mangawat na lang tungud wala na sila sing inugbakal sing pagka-on, kag iban pa naton nga mga utod nga nagakinahanglan sang aton nga bulig? Ayhan mapalusot naman kita nga sila basi bahin sang sindikato nga luyag lamang mangunyadi sa aton nga kaalwan. Apang kon aton gid usisa-on sila minatu-od nga nagakinahanglan kag nagasalig sa aton mabulig nga may kaalwan. Indi ini tanan katoliko ukon kristiyano. Ang iban sa ila indi na gani kapalapit sa Simbahan tungud sang ila miserable nga kondisyon, apang yara sila sa aton mga ugsaran ukon alagyan nga nagahumlad sang ila mga kamut sa pagpangayo sing bulig. Sila amo ang matuod-tuod naton nga mga utod kag kon ginahimo naton ang pagbulig sa ila sa bug-os naton nga kaalwan, nagabulig man kita kay Kristo nga yara lang sa dagway sang mga imol kag ginakulabos naton nga mga utod!

Dec. 23, 2019 (8th Day):
Isa ka makawat ang nagsulod sa isa ka balay isa ka gab-i kag sang nagapamukad siya sa mga pagkabutang sang tag-iya, may nabati-an siya nga isa ka tingug nga nagahambal: “Si Jesus nagalantaw sa imo”. Kinulbaan ang makawat kag dali-dali niya ginpasiga ang iya flashlight sa may ginhalinan sang tingug. Kag nakita niya ang isa ka hawla nga may sulod nga ‘parrot’, kag nagpangusisa siya sa ‘parrot’, : “Ikaw bala ang nagahambal?”, kag ang ‘parrot’ nagsabat, ‘huo’. Kag ang makawat nagsaling: “kag sin-o ang  imo ngalan?”. Ang ‘parrot’ nagabat: “Si Moises?” Nagpatawa ang makawat kag nagsiling: “Sin-o nga buang ang naghatag sang imo ngalan?”. Ang ‘parrot’ nagsabat: “Ang buang nga nagpahingalan sang iya nga ido nga ‘doberman’ nga si Jesus. Nabatyagan sang makawat nga ara na sa iya nga likud ang nagalaway kag nagangurob nga ‘doberman’ nga handa magkagat sa iya! Wala gid siya makaluwas kag nadakpan siya.
Importante kaayo ang mga ngalan o ang kumpil, kay ini nagapahayag sang aton nga dapat nga mangin papel sa kabuhi. Indi lang basta nagahatag kita sang ngalan sa tawo kundi ginahatag naton ini tungud sa kalabanan nga hitabo, may mga kaangtanan ini sa aton kaugalingno nga mga inagyan kag eksperyensya sa kabuhi.
Sa biblia, ginahatag ang ngalan tungud amo ini ang kahulugan sang misyon sang isa ka tawo sa kabuhi. Amo gani nga sa aton nga Ebanghelyo subong, ang ngalan sang bata ni Zacharias subong indi sang Zacharias Junior, kundi Juan kay ang kahulugan sang Juan amo nga ‘Ang Diyos maluluy-on’ sa Iya mga tawo. Amo ini ang misyon ni Juan, umpisa pa sang yara siya sa tagu-angkan sang iya nga iloy tubtub siya maghamtong kag maghimo sang iya nga misyon sa pagpakig-uli sang mga tawo sa Ginoo paagi sa pagpatawad sang ila mga sala kag pagbautiso niya sa ila sa Jordan. Umpisa pa lang sang iya pagkabata, ginpakiya nana Juan ang bu-ot silingon sang iya nga ngalan, tungud ginpakita na sang Diyos ang Iya kalu-oy sa iya nga iloy, nga bisan tigulang na siya kag baw-as, sa gihapon siya nagdala sa iya kay siya amo ang tagpanguna sa paghanda sang mga tawo pabalik sa Diyos. Ini nga buluhaton iya gid ginhimo tubtub siya magmangin hamtong, nga nagapanawag sa mga tawo nga maghinulsol kag magbag-o sang ila kabuhi bilang paghanda sang ila kaugalingon sa pagpuyo sang Manluluwas kaupod nila.
Ang ginbantala ni Juan Bautista padayon nga nagalanog sa aton nga panahon. Isa ini ka panawagan tuhoy sang aton padayon nga pagbag-o tuhoy sa pagkamatarong kag sa pagkabuhi sing insakto kag tadlong sa tunga sang mga pahupos nga paagi nga ginatanyag sang kalibutan. Ini nagatawag sa aton sa pag-usisa sang aton nga kaugalingon kon bala ginbuhat naton ang aton buluhaton bilang mga anak sang Diyos nga magkabuhi sa isa ka matarong nga pagkabuhi. Sa gihapon ini padayon nga nagatublag sa aton kon nagakabuhi kita sa kadudulman sang sala, kag nagapanago sa kabutigan tungud garuk ang aton pagginawi. Ini nga panawagan sa pagbag-o indi lamang sa aton nga mga katoliko kag mga kristiyanos kundi sa tanan nga mga tawo nga nagapuyo sa bug-os nga kalibutan.
Ang pagkabuhi sang pagkamatarong isa ka pangkabug-osan nga pagpanawag tungud tanan kita mga makasasala kag nagakinahanglan sang pagpatawad sang Diyos sa aton nga mga kapaltahan. Isa ini ka panawag sa pagpaalam sa aton daan nga kinabuhi sang sala padulong sa isa ka kabuhi sang pagpamanag-banag sang isa ka bag-o nga kabuhi. Bisan ano man ang aton nga estado, may lugar gid sa aton nga pagbag-o tungud kita tanan makasasala kag nagakinahanglan sang grasya sang Diyos agud kita magkabuhi bilang mga matuod-tuod nga anak sang Diyos. Aton gid nga binag-binagon ang aton Ebanghelyo subong, nga katulad kay Juan Bautista, tanan kita may ara gid nga misyon kag hilikuton para magluntad ang ginhari-an sang Diyos sa aton tunga. Aton panumdumon nga kita mga alagyan sang Diyos sang mga tulumanon agud mapahayag ang Iya Maayong Balita sa tanan nga mga kapungsoran, nga kita mga alagyan sang Diyos sang Iya kalu-oy sa tagsa-tagsa kag Siya padayon nga magapahayag sini sa kaliwatan sang mga kaliwatan.
Kita tanan mga “Juan” kon kita magpakita sang kalu-oy sang Diyos sa aton mga utod, ilabi na gid sa mga nagakinahanglan nga aton mga utod sang Iya buhi nga presensya paagi sa pagtandog sa ila sa kon kaisa sa ila makangilidlis nga kahimtangan. Tanan kita may misyon sa pagpasakup sa misyon ni Juan nga mangin instrumento sang pagpabatyag sang kaluoy sang Diyos nga Iya ginatigana para sa Iya mga tawo, nga paagi sa aton, mangin isa ka panong nga masinaligon sa grasya sang Diyos bisan ano man ang magaabut sa aton nga mga pagtilaw kay Siya sigurado gid nga indi magpalso sa Iya mga pangako sa aton nga kita Iya paambitan sang Iya bugana nga kabuhi. Nga sa gihapon nagahatag sang Iya nga kalu-oy sa tagsa-tagsa nga nagakinahanglan sang Iya hamili nga bulig lamang malumpawasan ang mga pagtilaw sa kabuhi.

Dec. 24, 2019 (9th Day):
May isa ka tawo nga nakita niya ang iya nga amigo nga nagakasubo. Iya ginpalapitan kag ginpamangkut kon ngaman nagakasubo gid siya? Siling niya: “Bal-an mo pre, tatlo ka semana na ang nagligad kag napatay ang akon amigo nga su-od gid.” “Ahay” siling sang iya amigo: “Condolence gid pre!”. Pero ang iya amigo nagsabat: “Okey lang pre, kay ginbilinan niya man ako sang kwarenta mil pesos”. “Abaw, siling sang iya amigo, bwenas ka gali pre kay ginbilinan ka sang muna nga kantidad. Dapat magkalipay ka! Apang ang iya amigo sa gihapon masinulub-on. Gani ginpamangkut pa gid siya sang iya amigo: “O, pre, ngaman nga masubo ka man gihapon?” kag nagsabat ang iya amigo: “Pre, sang nagligad nga duha ka semana, napatay ang akon pakaisa! Sa isa ka aksidente. Nalunggo gid ang iya ulo!”. “Abaw” siling sang iya amigo: “Kalu-oy man mig ang imo paka-isa!” Apang nagsiling ang iya amigo: “Pero pre antes siya madisgrasya, ginhatagan niya ako sing otsenta y singko mil pesos.” “Praise the Lord” siling sang iya amigo: “Dapat magkalipay ka kay kadaku na sina nga kantidad. Apang ang tawo masinulub-on sa gihapon. Kag nagsiling naman ang iya amigo: “O pre, ngaman masinulub-on sa gihapon ang imo guya?” Nagsabat siya: “Sang nagligad nga semana, napatay ang akon tiya kay gin-heart attack!” “Baw, grabe gid ang imo patay pre ba! Sunod-sunod!” Pero nagsabat ang tawo: “Di bale pre, ginbilinan niya man ako sing isa ka milyon ka pesos!” Kag nagsabat ang iya amigo: “Aleluya! Maayo gid ang Diyos no! Hamakon mo, milyonaryo ka na gali!” Apang ang tawo sa gihapon masinulub-on. Kag ang iya amigo naghambal naman sa iya : “Dapat ka magkalipay kay ikaw ang gintugyanan sang ila mga manggad. O, ngaman nga masinulub-on ka man gihapon?” Nagsabat ang tawo: “Subong nga semana pre, wala na sang napatay! Nauntat na ang akon pangabuhi-anan!”
Katunto nga tawo. Imbes nga magpasalamat siya sa Diyos tungud siya gintugyanan sang madamo nga mga manggad, ginhimo gali niya iya nga gatasan ang kamatayon sang iya mga suod sa kabuhi. Imbes isipon niya ang iya nabaton nga mga grasya, ang iya sa gihapon nga ginpangita nga kon paano siya makapangunyadi! Dapat siya magpasalamaton sa Diyos tungud ginpaambit sang Diyos sa iya ang mga kaayohan sang mga tawo nga malapit sa iya. Siya ang nangin manugsaho sang mga kaayohan nga ginhatag sang Diyos sa mga ginbugayan Niya sang mga manggad.
Amo ini ang kabug-osan sang aton nga Ebanghelyo subong. Isa ka ambahanon ni Zacharias sa pagpasalamat sa Diyos sa pagpaambit sang Iya kaalwan sa tanan nga mga tawo ilabi na gid sa mga imol, sa mga yara sa kadulum, kag sa mga nagakabuhi sa landong sang kamatayon. Suno kay Zacharias” “Kay ang aton Diyos maluluy-on kag malulo. Pabutlakon Niya ang adlaw sang kaluwasan sa aton, kag pasilakon Niya ini gikan sa langit…” Sa bagay nga ginhatag sa aton ang aton kapawa sa kabuhi nga mangin aton gabay agud kita indi na magtalang sa aton nga direksyon bilang mga anak sang Labing Mataas.Ang ambahanon ni Zacharias isa ka panawag sa aton sa pagbinag-binag nga kita mga kaliwat sang kapawa kag kita ginala-uman nga magkabuhi sang matarong nga pagkabuhi, magtindog sa kamatu-oran kag indi magkalingkang sa paghimo sang mapag-on nga sadsaran tungud ang Diyos maga-ubay sa aton. Sa aton pagginawi dapat lang nga ipakita naton ang husto nga pamaagi agud kita makahatag sang maayo nga sulundan para sa tanan agud mangin tampad man ang aton pag-alagad sa aton isigkatawo. Sa aton pagkabuhi, aton ipakita ang hublas nga kamatu-oran kag indi kita magpanago sa landong sang pagpakuno-kuno kay ang Ginhari-an sang Diyos nga aton ginahimud-osan nga pagabalayon, isa ka katilingban sang pagkatampad kag indi sang pagpakuno-kuno, isa ka katilingban sa yara sa kapawa sang kamatu-oran kag indi sang kabutigan, isa ka katilingban nga nagatindog sa kapawa kag wala nagapanago sa kadulum.
Ining ambahanon sang pagpasalamat ni Zacharias isa ka ambahanon sang bug-os nga katawhan bisan nano man ang iya nga ginatu-ohan tungud ini pagpasalamat nga sa gihapon ang Mahal nga Diyos nagatamud kag naga-ulikid sa Iya mga tawo nga nagakinahanglan sang Iya padayon nga pag-upod kag pag-alay-ay sa ila sa ila mga kinahanglanon. Ini nagapahayag nga ang Diyos wala nagakalipat sa Iya mga promisa sa Iya mga tawo nga sila mahatagan sing kasulhay sa tanan nila nga mga kabug-atan sa kabuhi kag sa gihapon yara Siya nga nagasabat sa ila mga panghakroy, kag Siya wala nagapabilin nga bungol kag bulag sa ila mga kinahanglanon. Ginapakita lamang sa aton sa sini nga ambahanon ni Zacharias nga sa gihapon ang Diyos maalwan sa aton tungud Siya isa ka Amay nga dili gid magpabaya sa Iya mga anak. Ayhan ang bug-os nga katawhan nalumos sa lunang sang kasal-anan tungud sang mga kaluya nga ginahuptan sang isa kag isa kag tungud sa kahimu-an sa Yawa, apang karon nagalapus na ang kasanag agud kita hilwayon sa aton pagka-ulipon sa sala kag sa panulay kag Siya magatuytoy sa aton sa dalan sang kamatuoran.









Thursday, November 22, 2018

CHRIST THE KING (C)


PAGHIGUGMA= SAKRIPISYO

“Mga pila lang ka tuig ang nagligad, sa isa ka bus sa Sweden, may isa ka soldado nga Amerikano nga nagsiling sa isa ka pasahero nga ara sa iya kilid: “Bal-an mo, ang Amerika na guro ang pinakademokratiko nga nasyon sa bilog nga kalibutan. Kay bisan ang mga pinakaordinaryo nga pumuluyo sarang makakadto sa ‘White House’ kag makapakigkita o makapakighala sa Presidente…” Ang tawo nga iya ginhambalan nagsabat sa iya: “Pigado ina eh. Diri sa Sweden, ang Hari kag ang mga tawo palareho nga nagasakay sa bus…” Sang nagapanaug ang Amerikano sa bus, siya ginsingganan nga siya nagapungko nga ingod gid ni King Gustav Adolf VI sang Sweden.”
Sa aton kabuhi, madamu gid sa aton ang wala pa makakita sang isa ka Hari sa personal. Kay masami, ara sila sa mga palasyo kag nagapungko sa ila trono. Kag wala sila sing igtalupangud sa pag-imbitar sa imo tungud ikaw ordinaryo lang nga tawo. Apang ang Kristo nga Hari lain sa ila. Wala ya Siya nagapungko sa trono, Siya nalansang sa Krus. Wala Siya sing korona nga puno sang diamante kag bulawan, korona nga tunukon ang nakatakud sa iya. Si Kristo Hari nga nagaantus, indi sang hari nga nagapalupos. Ngaman? Sa pagpahanumdom sa aton nga ang aton Hari ara MALAPIT kag indi malayo sa aton. Kon kita nagabatyag sing kaluya, kasakit kag kahuya, Siya UNA na nga daan nga nagbatyag sina. Wala ka bala makatalupangud nga sa tagsa ka hulot sang ospital may ara nga Krus? Ini agud ipahanumdom gid sa aton nga ang aton Hari malapit kag upod gid naton sa aton mga kakulangan, kasablagan kag kasakitan.
Halin pa sang una, nilibo ukon minilyon na ang nagpakamatay nga mga tawo para sa ila hari. Apang kita lang nga mga Kristiano ang nagadayaw sa isa ka hari nga nagpanginmatay para sa aton. Handa ka man bala sa pagpanginmatay para sa iya?
Ang laragway nga ginpakita subong sa aton ni San Lukas sang aton Ginuo, amo ang laragway sang isa ka  “hari” nga ang iya korona amo ang mga tunok, kag ang Iya trono amo ang kahoy nga Krus. Isa ka hari nga ginapasipalahan, ginapakahuy-an, kag ginayaguta sang iya kaugalingon nga katawhan... isa ka hari nga ginkabig nga “kriminal” sang iya mga kasimanwa… isa ka hari nga disidido nga manginmatay para sa iya mga katawohan!
Daw ano ka makatalanhaga ini nga selebrasyon sa pagtakup sang kalendaryo liturhiko sang aton nga Simbahan. Ini ginabuhat naton sa pagsaulog sang kapiestahan ni Kristo nga Hari– Cristo Rey.
Si Kristo ginapahayag naton nga aton Hari indi katulad sang mga hari sa sining kalibutan, kundi isa ka hari nga pinasahi. Pinasahi tungud ang Iyang pagkahari, KABALISKARAN sa mga hari sa sining kalibutan. Siya indi sang hari nga gina-alagaran, kundi hari nga NAGA-ALAGAD! Siya indi hari nga nagapamigos kundi hari nga NAGPAPIGOS agud sa pagbayad sang aton kasal-anan! Siya indi hari nga NAGADUMUT kundi Siya hari nga sa gihapon BUKAS SA PAGPATAWAD!
Ini ginapahayag subong sang aton Ebanghelyo sa Iya mga pulong nga ginsambit sa isa ka kriminal nga nagpangayo sang kapatawaran. Siya nagsiling: “Nagasiling ako sa imo, karon gid nga adlaw mangin kaupod ka nakon sa Paraiso!”
Amo ini ang aton Hari! Hari nga napun-an sang paghigugma, paghangup, kag pagpatawad. Diri naton ginabase ang aton pagkabuhi bilang Iya sumulunod!
Sa aton nga panahon subong, sa diin daw ginatabunan na ang balor sang ‘sakripisyo’ tungud sa ginatan-ay sang kalibutan nga kabuhi  sing palupos, kita ginahangkat sang Krus ni Jesus. Ang amatuod nga paghigugma ginaupdan sang mabug-at nga Krus tungud sa pagkamatuod ang paghigugma isa ka SAKRIPISYO!

POETRY

JESUS CHRIST, THE KING OF KINGS

(Dr. A.Celestine Raj Manohar M.D.)
Jesus Christ, the King of Kings!
His wise Word, in ears most rings;
And His praise, each church choir sings;
His one birth for earth, joy brings!

Jesus Christ, true God, true man,
Was but born with short life-span;
His great feat, repeat none can;
Seeing Him, all devils ran!

He started Christianity!
He came from eternity,
For sinners, and show pity;
He lives in heaven’s city.

His realm is not of this earth;
Prophets did forecast his birth;
Repentance can bring men mirth;
Pray to Him and get the worth!

Jesus Christ is creator;
He is Lord and protector;
His angels, men monitor;
For God’s grace, say, ’Confiteor’! 

Jesus comes a second time;
He is God in every clime!
His wisdom stands for all time;
His great works are sung in rhyme!

Crucified, in pain, He lay;
He died but rose on third day!
He loved souls, scriptures say;
He’s the Truth, the Light and Way!

FOOD FOR THOUGHT

“I would rather die and come to Jesus Christ than be king over the entire earth. Him I seek who died for us; Him I love who rose again because of us.”
(St. Ignatius of Antioch)



33rd Sunday in Ord. Time (C)


ANG PAGTAPOS AMO ANG
KATUMANAN

“May isa ka pari nga “bombastic” nga nagsermon nahanungod sa katapusan sang kalibutan. “Magaanaw liwat,” siling niya. “Magalinog sang “intensity 15”, magakahulog ang mga bituon, magalupok ang adlaw… Magadulom ang tanan sa kalibutan!”, iya nga paandam. Dayon may isa ka bata nga ginkulbaan kag nagsiling sa amay niya: “Tay, kon matabu ang ginahambal ni pader, wala na sang klase sina noh?”
Kon kita gani makabati sang balita nahanungod sa Guerra, Linog, Peste, Bagyo, Gutom, ‘Tidal Waves’, kag iban pa nga kalamidad, madamu gid dayon nga mga “Propeta” ang nagapanagna nga malapit na gid lang maguba ang kalibutan. Pero aton tandaan nga ining mga kalamidad nagakatabu man taga-century halin pa sa tiempo ni Kristo. Ang mga pinakakulogmat natabu pa gani antes kay Kristo kag bisan wala pa nagakabuhi ang mga tawo.
Gani si Kristo naghatag sang mensahi: “Indi kamo magpalibog. Indi kamo magkahadluk. Indi kamo magpatalang. Magpakabakod kamo…” Ngaman? Tungod ang Dios amo ang nagauyat sang estorya sang kalibutan. Sya ang may control kag nakahibalo sang tanan. Sya ang sentro sang tanan. Ang mga kalamidad matabu gid man apang normal ini nga matabu kag wala nagakahulogan nga ang katapusan malapit na. Indi ini TANDA nga manugguba na ang kalibutan.
Buot silingon, ang importante amo ang SUBONG, kon ano ang aton ginahimo subong agud nga kon mag-abot gid man ang katapusan, handa kita sa pag-atubang sina. Gani yanda, ang Dios gid man bala ang sentro sang kabuhi ta? Nagapakalig-on gid man bala kita sa pagkabuhi suno sa gintudlo kag mga kasugoan niya?
Nagahilapit na nga matapos ang kalendaryo sang tuig Liturhiko sang Simbahan sa “Ordinaryo” nga Panahon, kag sa sini nga kaangtanan, ang mga balasahon sa aton selebrasyon nagapatuhoy sa tema sang “KATUMANAN”- FULFILLMENT, sang tanan nga mga butang.
Ang mga panagna nga “magunaw” ang kalibutan sa katapusan nga panahon ginahinambitan, INDI sa pagpahug sa aton sa mahanabo nga katulad sa sine nga “2012”, apang sa pag-angkon sang PAGLAUM kag KALIPAY nga ang tanan mabutangan na sang pagtapos, agud makasugud ang isa ka bag-o nga “panahon”.
Ini man nagapahanumdum sa aton nga ang tanan may katapusan… ang aton kalipay kag pag-antus, ang aton kadalag-an kag kapaslawan, ang aton mga kahapusan kag kabudlayan, ang aton maayong lawas kag kasablagan, kag ang tanan nga yari diri sa kalibutan.
Ginapahanumdum kita sang katapuk sang aton tawohanon nga mga kadalag-an kag naabutan. Ginapahanumdum kita nga indi kita ang nagapanag-iya sang aton umalagi nga kalibutan, sa bagay nga ang tanan nga aton gina-agyan sa sining dutang “luhaan”, isa lamang ka hulam sa aton Diyos nga Manunuga, kag sa Iya kaugalingon nga tini-on, sarang Niya mabawi ini tanan sa aton!
Sa sining tini-on nga nagahilapit na nga magtakup ang isa naman ka pagti-ug sang kalendaryo liruthiko sang Simbahan, kita gina-agda man sa pagtakup na sang aton daan nga kina-ugali agud makasugud kita sa pagbutang sing husto nga pagsugud sa pagkabuhi bilang matuod-tuod nga mga anak sang Diyos. Sa sini ginabutangan naton sang “pagsira” ang aton kinaugali nga nalugmok sa sala, agud “maka-abri” naman kita sa isa ka bag-o nga pagsugud!
Ini isa ka pagpamuklat sa aton nga kita dapat MAGMANGINHANDA sa tanan nga tinion sang aton kabuhi nga may mala-umon nga paghulat nga “nagapanaksi sa Maayong Balita”!

POETRY

THE GOAL
(Ammu Sachariah)

Your day starts with the Sunrise-
Your day ends with the Sunset.
Your dreams and hopes start by birth,
And end in the grave yard.
Days, Weeks, Months and Years-
Pass swiftly- swiftly -by
Your dreams and hopes increase day by day,
Until your last breath.
Try to understand –
Life is full of challenges.
Accept it as you can,
Better not to feel jealous of others.
Let them do what they can.
Try to learn to live before you die.
Try to find the truth that lies ‘within the lie’
THE GOAL IS YOURS.

ANECDOTE

THE END IS NEAR

As an airplane is about to crash, a female passenger jumps up frantically and announces, "If I'm going to die, I want to die feeling like a woman."
She removes all her clothing and asks, "Is there someone on this plane who is man enough to make me feel like a woman?"
A man stands up, removes his shirt and says, "Here, iron this!".

FOOD FOR THOUGHT

“Great is the art of beginning, but greater is the art of ending.”( Lazurus Long)


BITS AND PIECES

-As long as there are tests, there will be prayer in  schools.


32nd Sunday in Ord. Time (C)


PAG-ABYANAY NGA WALA’Y
KATAPUSAN

“May isa ka pari nga “bombastic” nga nagsermon nahanungod sa katapusan sang kalibutan. “Magaanaw liwat,” siling niya. “Magalinog sang “intensity 15”, magakahulog ang mga bituon, magalupok ang adlaw… Magadulom ang tanan sa kalibutan!”, iya nga paandam. Dayon may isa ka bata nga ginkulbaan kag nagsiling sa amay niya: “Tay, kon matabu ang ginahambal ni pader, wala na sang klase sina noh?”
Kon kita gani makabati sang balita nahanungod sa Guerra, Linog, Peste, Bagyo, Gutom, ‘Tidal Waves’, kag iban pa nga kalamidad, madamu gid dayon nga mga “Propeta” ang nagapanagna nga malapit na gid lang maguba ang kalibutan. Pero aton tandaan nga ining mga kalamidad nagakatabu man taga-century halin pa sa tiempo ni Kristo. Ang mga pinakakulogmat natabu pa gani antes kay Kristo kag bisan wala pa nagakabuhi ang mga tawo.
Gani si Kristo naghatag sang mensahi: “Indi kamo magpalibog. Indi kamo magkahadluk. Indi kamo magpatalang. Magpakabakod kamo…” Ngaman? Tungod ang Dios amo ang nagauyat sang estorya sang kalibutan. Sya ang may control kag nakahibalo sang tanan. Sya ang sentro sang tanan. Ang mga kalamidad matabu gid man apang normal ini nga matabu kag wala nagakahulogan nga ang katapusan malapit na. Indi ini TANDA nga manugguba na ang kalibutan.
Buot silingon, ang importante amo ang SUBONG, kon ano ang aton ginahimo subong agud nga kon mag-abot gid man ang katapusan, handa kita sa pag-atubang sina. Gani yanda, ang Dios gid man bala ang sentro sang kabuhi ta? Nagapakalig-on gid man bala kita sa pagkabuhi suno sa gintudlo kag mga kasugoan niya?
Nagahilapit na nga matapos ang kalendaryo sang tuig Liturhiko sang Simbahan sa “Ordinaryo” nga Panahon, kag sa sini nga kaangtanan, ang mga balasahon sa aton selebrasyon nagapatuhoy sa tema sang “KATUMANAN”- FULFILLMENT, sang tanan nga mga butang.
Ang mga panagna nga “magunaw” ang kalibutan sa katapusan nga panahon ginahinambitan, INDI sa pagpahug sa aton sa mahanabo nga katulad sa sine nga “2012”, apang sa pag-angkon sang PAGLAUM kag KALIPAY nga ang tanan mabutangan na sang pagtapos, agud makasugud ang isa ka bag-o nga “panahon”.
Ini man nagapahanumdum sa aton nga ang tanan may katapusan… ang aton kalipay kag pag-antus, ang aton kadalag-an kag kapaslawan, ang aton mga kahapusan kag kabudlayan, ang aton maayong lawas kag kasablagan, kag ang tanan nga yari diri sa kalibutan.
Ginapahanumdum kita sang katapuk sang aton tawohanon nga mga kadalag-an kag naabutan. Ginapahanumdum kita nga indi kita ang nagapanag-iya sang aton umalagi nga kalibutan, sa bagay nga ang tanan nga aton gina-agyan sa sining dutang “luhaan”, isa lamang ka hulam sa aton Diyos nga Manunuga, kag sa Iya kaugalingon nga tini-on, sarang Niya mabawi ini tanan sa aton!
Sa sining tini-on nga nagahilapit na nga magtakup ang isa naman ka pagti-ug sang kalendaryo liruthiko sang Simbahan, kita gina-agda man sa pagtakup na sang aton daan nga kina-ugali agud makasugud kita sa pagbutang sing husto nga pagsugud sa pagkabuhi bilang matuod-tuod nga mga anak sang Diyos. Sa sini ginabutangan naton sang “pagsira” ang aton kinaugali nga nalugmok sa sala, agud “maka-abri” naman kita sa isa ka bag-o nga pagsugud!
Ini isa ka pagpamuklat sa aton nga kita dapat MAGMANGINHANDA sa tanan nga tinion sang aton kabuhi nga may mala-umon nga paghulat nga “nagapanaksi sa Maayong Balita”!

POETRY

THE GOAL

(Ammu Sachariah)

Your day starts with the Sunrise-
Your day ends with the Sunset.
Your dreams and hopes start by birth,
And end in the grave yard.
Days, Weeks, Months and Years-
Pass swiftly- swiftly -by
Your dreams and hopes increase day by day,
Until your last breath.
Try to understand –
Life is full of challenges.
Accept it as you can,
Better not to feel jealous of others.
Let them do what they can.
Try to learn to live before you die.
Try to find the truth that lies ‘within the lie’
THE GOAL IS YOURS.

ANECDOTE

THE END IS NEAR

As an airplane is about to crash, a female passenger jumps up frantically and announces, "If I'm going to die, I want to die feeling like a woman."
She removes all her clothing and asks, "Is there someone on this plane who is man enough to make me feel like a woman?"
A man stands up, removes his shirt and says, "Here, iron this!".

FOOD FOR THOUGHT

“Great is the art of beginning, but greater is the art of ending.”( Lazurus Long)


BITS AND PIECES

-As long as there are tests, there will be prayer in  schools.


5th Sunday of Lent (C)

  5 th Sunday of Lent (Jn 8: 1-11) WALA SANG MAY NAGKONDENAR Sa sining katapusan nga Dominggo sang kwaresma, ginapahayag sa aton kon an...