10th Sunday in Ord. Time (C)

PAGSUMALANGAY SANG KAMATAYON KAG KABUHI

Nagapadulong ang aton Ginoo sa isa ka banwa nga ginatawag Naim, kag nagsunod sa Iya ang madamo nga mga tawo, nga ayhan luyag magpamati sa Iya mga ginatudlo kag tungud sa mga milagro nga Iya nabuhat sa atubang sang ila gid mga mata. Sa sini nga pagpanglakaton sang aton Ginoo, may nasugata sila nga nagapakari nga isa man ka guban sang mga tawo, apang ini sila wala nagakasdya ukon nagakalipay, kundi nagapangasubo, tungud ang ila ginasundan isa ka pamatan-on nga napatay sa isa ka balo nga babayi. Ini nga pamatan-on amo ang “bugtong” nga anak sining balo nga babayi.

  Ayhan, katulad man sang kalabanan nga mga ginikanan, ini nga balo nga babayi, may mga matahum man kuntani nga handum para sa sining iya amo-amo nga anak, apang karon, ini nga mga handum narumpag na lamang tungud sang “hilaw” nga kamatayon nga ginsumalang sang iya nga anak.

  Masiling naton nga sa sini nga adlaw, nagsugat-anay ang duha ka prosesyon– ang prosesyon sang kabuhi sa diin ang mga tawo nagakalipay tungud sa mga katingalahan nga ginbuhat sa ila sang Dios paagi sa aton Ginoong Jesus, kag ang prosesyon sang kamatayon sa diin ang mga tawo nagakasubo, ilabi na gid ang balo nga iloy, sa kamatayon sang isaka pamatan-on.

  Apang sa sini nga pagsumalangay, ginpakita sang aton Ginoo ang gahum sang kabuhi, paagi sa paglutos sang gahum sang kamatayon! Amo ini ang ginahatag sa aton sang aton Ginoo.– KABUHI!

  Ang Ebanghelyo ni San Lukas sa aton Liturhiya subong nga Domingo, nagapahayag sa aton sang isa ka matahum nga pagsaysay sang kaangtanan sang Diyos nga buhi sa Iya mga katawhan. Sa tagsa naton ka pamati sini, dili naton malikawan nga nagakatandug ang aton tagipusuon sa sini nga hitabo!- Ang bugtong nga anak sang isa ka balo bag-o lang mapatay kag karon ginatuwang-tuwangan na ini agud ilubong sa ila sementeryo, samtang sa pihak nga bahin sang dalanon, nagasumalang man ang isa ka masinadyahon nga mga pumuluyo tungud nakita nila sa aton Ginoo ang mga katingalahan nga mga buhat ilabi na gid sa mga pagpang-ayo nga Iya ginbuhat sa ila presensya! Sa daku nga kaluoy, sa sining pagsumalangay, ginpapondo sang aton Ginoong Jesus ang ila nga pagprosesyon sang minatay kag sa Iya lang pagtung-tong sang Iya nga kamut sa ginahamyangan sang patay, “gintawag” Niya ang patay… kag ini NABUHI… kag Iya ginbalik ini nga bata sa iya nga Iloy! Ang tanan nahangawa kag hinadlukan gid, kag sila makasiling gid lang: “Ang isa ka daku nga Propeta yari sa aton tunga, kag ang Diyos nagdu-aw sa Iya mga katawohan!”

  Sa tatlo ka mga hitabo sa Ebanghelyo nga may patay nga ginbanhaw, ang anak ni Jairo, kag si Lazaro, si San Lukas lang ang may sinulatan nahanungud sa sining patay nga taga-Naim. Ayhan ini tungud kay ang sentro sang estorya amo ang nanay nga balo. Ang mga balo ginakabig nga manubo sa panan-awan sang mga Judeo tungud sila mga “salaguron” lamang sang sosyedad, kag ayahn amo ini ang kabangdanan kon ngaman nga ginsulat ini ni San Lukas agud sa      paghatag sang mensahi nga ang Mahal nga Diyos may “espesyal” nga pagtalupangud sang mga ginasika-sika sang aton katilingban. Amo man ini ang ginhimo ni Isaias nga propeta mga siyam (9) na ka siglo ang nagligad sa daan nga kasugtanan– si Isaias ginpadala sa isa ka balo nga taga-Sarepta sa pagluwas sa iya kag sa iya nga anak sa ti-on sing tig-gulutum.

  Sa gihapon ang Diyos nagatulok sa Iya mga nagakinahanglan nga mga kaanakan, ilabi na gid ang mga mahuyang, mga ginpabay-an, kag mga ginasika-sika. Kabay nga ini man magtudlo sa aton sa pagkabuhi sa amo nga panimuot!

LIGHTER SIDE:

TROUBLE AMONG COUPLES

Sally says to her husband Jack, "Listen you need to stop drinking. You are spending all our money on alcohol."

Jack replies, "And what about you blowing a 1,000.00 pesos in the beauty salon? Isn't that wasting money?"

Sally says, "C'mon Jack, you know why I go there - so I look beautiful to you."

Jack replies, "And what do you think I drink alcohol for?"

Corpus Christi (C)

“LAWAS KAG DUGO NI KRISTO SA

BAYHON SANG TINAPAY KAG BINO”

“Daw ano katahum sang imo lawas!... Beautiful, fabulous, and glamorous”. Amo ini ang aton masami nga “expression sa aton makita nga may matahum nga lawas. Ang “sexy” o “coca-cola” nga lawas bala, pareho sang iya sang mga ‘models’ ukon ‘beauty queens’, ukon ang maskulado nga lawas nga iya sang ‘bodybuilders’ kag ‘weightlifters’, ukon ang “healthy” nga lawas, nga wala sang ‘toxins’, kay utan pirme ang ginakaon amo ang pinaka-manami?

Kon aton padalman ang Solemnidad sang Corpus Christi, ini nagatudlo sa aton nga ang minatuod nga “beautiful body” indi ang “sexy” nga lawas, indi ang maskulado o mapagrus nga lawas kag indi ang “healthy” o maayo nga lawas.

Lantawa ang mga lawas sang aton mga ginikanan kag mga lolo kag lola. Lantawa ang mga kamut sang aton mga iloy nga kuryanot na kag magaras pa tungod sang wala puway nga niluto kag pinanglaba. Lantawa ang mga abaga sang aton mga amay nga sa daw nagnubo na tungod sang pinas-an sang mga mabug-at nga karga. Lantawa ang kurba sang likod sang aton mga lolo kag lola nga resulta sing tinuig kag hipos nga pagsakripisyo. Amo ya ini ang minatuod nga matahum nga mga lawas. Kay ini ang mga lawas nga nagsakripisyo para mabuhi kag may maayo nga buasdamlag kita.

Ang Lawas ni Kristo amo ang pinakatahum nga lawas sa tanan. Lantawa bala ang Krus kag himutari sing maayo ang mga pilas, kakapoy, dugo kag kasakit sang sina nga lawas. Ang Lawas ni Kristo isa ka guba, hublas kag wasak nga lawas, apang amo ini ang lawas nga naghatag sang kabuhi kag nagluwas sa tanan nga mga tawo.

Sa pagpadayon sang aton maragtas (history) sa kalibutan, nakatukib ang mga panadero sang tinapay nga sarang makahatag sang madamo nga mga sustansya. Gintawag ini nila nga “Wonder Bread”. Ini nga tinapay, “Wonder” ukon “Makatilingala” tungud gina-siling nga sang una gid nga “pag-uso” sini, may ari ini nga 12 ka mga kalidad nga sarang makapabakud kag makapapagrus sang lawas. Ini nga tinapay nangin makatalanhaga tungud sang mga kaayohan nga iya ginadulot sa lawas sang tawo. Paagi sa pagsagud sang sini nga sahi sang kalan-on, ang tawo “naga-angkon” sang maayong lawas. Ini nga kalidad ayhan minatuod sadtong una nga pag-uso sang wonder bread, apang sa aton nga panahon subong, madamo na sang mga kalidad sini ang ayhan nadula tungud sa pag-uso sang mentalidad sang “komersyo”! Madamo na nga mga “panakot” ang ayhan gindula agud makaganansya sang daku ang mga naga­-obra sini. Ginkuturan na ang mga sustansya agud diutay lang ang kapital, apang daku ang kita-on! May nagasiling gani nga mga panadero nga ang mga tinapay naton subong, laban lang pang-”pahabok” nga mga ingrediente!

Ayhan minatuod ini sa aton “tawohanon” nga mga tinapay, apang ang aton Ginuong Jesus may ginahatag man nga tinapay sa aton nga wala sang lakut nga mga “pahabuk” ukon “ginkuturan” nga mga ingrediente”, tungud ini nga tinapay gin-obra suno sa iya nga PAGHIGUGMA sa aton. “This bread is a LABOR OF LOVE”!, kag nahibalu-an man naton kon ano nga klase sang paghigugma ang ginpatuhoy sang aton Ginuo sa aton– paghigugma nga WALA SANG TALAKSAN!

Amo ini ang “HAMILI NGA LAWAS KAG DUGO” sang aton Ginuo. Ang Iya nga paghigugma ginpa-ambit sa aton paagi sa Iya paghatag sang Iya kauga-lingon nga amo ang kalan-on sang aton kalag, agud kita magpabilin nga mabakud sa pagkabuhi sa matuod nga PAGHIGUGMA! Ang aton bala paghigugma “hantup” man katulad sa Iya?

LIGHTER SIDE:

   LACKING IN LOVE

A man who had just died, arrived at heaven’s gate. Before allowing him entry, St. Peter asked him if he’d ever loved a woman. .No,. the man replied, .Not a single one.. Did you have a friend you cared for?.. No..

Perhaps you loved a pet? Did you not feel a love for nature?.. No…

What took you so long to get here?. asked a surprised St. Peter. . You’ve been dead for ages..

MOST HOLY TRINITY (C)

“KAMI MAGAKADTO SA IYA KAG MAGAKABUHI UPOD SA IYA…”

Bilang Anak sang aton Amay sa langit, ang aton Ginuo amo ang makabig naton nga “Manunubli” sang pagkagamhanan sang Iya nga Amay. Ini suno lamang sa aton “tawohanon” nga panglantaw sang Iya estado bilang “Bugtong” nga Anak” sang aton Manunuga. Apang kapin pa sa sini nga kaangtanan ang nagaluntad sa tunga NILA. Indi lamang Siya sang Manunubli, kundi nga Siya kag ang Amay ISA lamang, kag ini nga paghi-usa, ginapahayag sang indi mabugras nga kaangtanan sang PAHIGUGMA nga amo ang “persona” sang Espiritu Santo nga amo ang “nagahugpong” sa ila sang wala’y katubtuban.

Ini nga “kaangtanan” sang mga personas amo karon ang ginasa-ulog nnga Kapiestahan– Ang Kapiestahan sang Santisima Trinidad. Ginapahayag ini sang aton pagtulu-ohan nga nagasiling nga may ISA LAMANG ka DIYOS apang Siya may TATLO ka mga PERSONAS– Ang Amay, Anak, kag Espiritu Santo.

Maathag ini nga ginpahayag sang aton Ginuo sa aton Ebanghelyo subong nga Dominggo. “Ang Espiritu sang Kamatuoran, magatuytoy sa inyo sa bug-os nga kamatuoran… ang Iya ihambal indi Iya, kundi magasugid Siya sa inyo sang Iya nabatian...kay Siya magabaton sang akon inugsiling sa inyo… Ang tanan nga Iya sang Amay Akon...ang Espiritu amo ang magapahayag sini sa inyo!”

Ini nga mga dinalan gikan sa Ebanghelyo ni San Juan 16:12-15, nagapahayag sa aton sang HIMPIT NGA PAGHIUSA nga nagaluntad sa tatlo ka personas sang Diyos. Ang Amay– bilang MANUNUGA, ang Anak– bilang MANLULUWAS, kag ang Espiritu– bilang MANANABANG. Paagi sini ginpahayag sang aton Ginuo ang mga “buluhaton” sang Diyos agud mahikut ang bug-os nga KALUWASAN sang tawo sang isa ka Diyos nga may tatlo ka mga personas!

Ang Santisima Trinidad larawan sang matuod nga PAGHIUSA. Minatuod nga may kinatuhay ang tagsa ka persona, apang palareho kag isa lamang ang Dios. Ang tatlo ka persona indi pwede mahamulag sa isa kag isa. Kon sa Biblia pa, kon sa diin si Jesus, didto man ang Amay kag Espiritu Santo.

Ano ang rason sang sining indi mabugras nga paghiusa? Wala na sing iban pa kundi bangud sang PAGHIGUGMA. Ang Dios indi lang laragway sang Paghiusa kundi laragway man sang Paghigugma. May ara nga paghiusa tungod kay ang tatlo ka persona nagahigugma sa isa kag isa. Amo man ina ang nagakatabu sa aton mga kaangtanan o relasyon sa iban nga tawo. Kon kita nagahigugma sa iban, aton mabatyagan nga kita malapit kag isa gid sa ila.

Ang kabuhi sang Santisima Trinidad isa ka daku nga hangkat sa patag sang aton pagpangabuhi subong. Kay ang paghiusa kag paghigugma daw PASAPAYAN na karon nga ginakabig sa aton panahon. Ang mga pungsod nagasinamaray paagi sa “gyera” kag dumot. Ang mga nagkalainlain nga mga relihiyon, tribo kag grupo nagapaindis-indis para sa gahum kag impluwensya. Sa aton gobyerno ara ang kinagamo. Bisan sa aton mga panimalay, padayon ang pagsinakitay sang buot. Ang aton kalibutan naga-antus bangud ang mga tawo wala gid ‘naka-apresyar’ sang balor ukon kahulugan sang paghiusa kag paghigugma. Tani kita indi na magdugang pa kundi mangin instrumento o ahente gid sang Paghiusa kag Paghigugma sang Santisima Trinidad sa tanan.

Ang aton selebrasyon padayon nga nagapahanumdum sa tagsa-tagsa sa aton nga sa aton kaangtanan sa isa kag isa, indi lamang naton pagtulukon ang aton kaugalingon nga lain kita sang sa iban, kundi nga ang tagsa-tagsa sa aton mga isigkatawo, bahin sang aton kaugalingon. Ang ila mga gina-agihan bahin sang aton nga dalanon… ang ila kabuhi bahin man sang aton pag-ginawi.

LIGHTER SIDE:

   YOURS OR MINE?

Late one night, a mugger wearing a ski mask jumped into the path of a well-dressed man and stuck a gun in his ribs. .Give me YOUR money,. He demanded.

Indignant, the affluent man replied, .You can’t do this, I’m a politician!..In that case,. replied the robber, .give me MY money!.

Pentecost (C)

“ESPERANTO”

Mga isa na ka gatus (100) ka tuig ang nagligad, may isa ka taga-Poland nga Doktor sa Lingwahe, nga nagbuhat sang isa ka linggwahe nga sarang magamit sang tanan nga mga tawo sa bug-os nga kalibutan. Ini siya amo si Dr. Zamenhof nga nagtawag sini nga linggwahe nga “Esperanto”- ang linggwahe sang PAGLAUM!

Ini nga “ngalan” nagapakita sang paglaum sa tanan nga katawohan nga ang isa ka “kumon” nga hambalanon sarang makabulong sang mga pagbinahin-bahin nga nagaluntad sa tunga sang mga tawo. Ginagamit gani naton ang mga ekspresyon nga, “speaking the same language” nga buot silingon, nga kita isa sang painu-inu kag balatyagon sa mga isyus ng aton gina-atubang.

Ang Kapiestahan sang Pentekostes nga aton ginasa-ulog subong nga Dominggo nagapahayag sang selebrasyon sa aton Simbahan nga kita isa kag NAHI-USA sa gahum sang Espiritu Santo. Ang nahauna nga Balasahon sa Misa sa ”bisperas” sini nga selebrasyon, nagapanumbalik sa aton sa paghanduraw sang natabo sang una sa handum sang tawo nga magbuhat sang Tore nga makalab-ut sa langit– Ang “Tore sang Babel”, sa diin ginapakita nga tungud sa “mataas” nga BUGAL sang tawo kag sa iya KASAKUN nga mangin labaw sa tanan, ginsilutan sila sang Diyos nga maglain-lain ang ila linggwahe!

Ang bugal, ang pagkasakon, ang pagkamatina-as-taason nagadala sa aton sang mga di-paghangpanay, kag sa ulihi, amo ang magapahamulag sa aton, sa aton kaangtanan sa isa kag isa.

Ang “Pentecost” naghalin sa Griego nga tinaga nga “Pentekoste” nga ang buot silingon, “fifty” ukon ‘singkwenta’. Ini ang ika-singkwenta nga adlaw pagkatapos sang Paskwa sang Pagkabanhaw. Para sa aton nga mga Kristianos, ang fiesta sang “Pentecost” nagapahanumdom sa aton sang pagkunsad sang Espiritu Santo sa mga Apostoles kag kay Maria Santisima. Paagi sa pagpadala sang Espiritu Santo, ini nga Panug-an kag Promisa sang Kaluwasan sang katawhan, nahimo nga tubtub sa katapusan sang panahon. Amo gani nga ang Espiritu Santo, ginatawag sang mga ‘Theologo’ nga amo ang “Ikaduha nga Emmanuel” o “Ikaduha nga Mesias”.

Ang “Pentecost”, kon aton padalman, nagatumod sang “pagtubo pakadto sa kabug-osan” ukon “mangin bug-os”. Kay ang numero 50 may ara nga madalum nga kahulogan sa paminsaron sang aton mangin-alamon sa pagpakasantos. Si anay Santo Papa Gregorio Magno, ang ‘author’ sang “Gregorian Chant” kag sang “Gregorian Calendar” nga aton ginagamit kag ginasunod tubtub karon, nagsiling nga kon ang tawo 50 anos na ang panuigon, sya maalam gid nga tawo tungod sang iya edad, ‘experiensya’ kag sa Espiritu Santo.  Si San Benedicto, ang Amay sang “Western Monasticism”, ginhatagan sang Dios sang katungdanan sang “Spiritual Direction” sang sya nag-edad sang 50 anos. Suno sa mga experto nga nagatuon nahanungod sa proseso sang pagtubo sang Pagtuo, ang isa ka tawo nagaagi sa isa ka ‘krisis sang pagtuo’ sa tunga-tunga sang iya kabuhi, sa edad 40. Halin dira pakadto sa edad nga 50, ang iya relasyon sa Dios nagasandig na sa iya personal nga experiensya. Bisan sa Israel, ang ika-50 nga tuig ginakabig nga “Jubilee Year” (Lev. 25:11ff). Isa ini ka tuig sang Pagpahuway kon sa diin ang mga katawohan nagatadlong sang mga tiko sa ila kabuhi. Ini ang tion kon sa diin ang mga utang ginapanas kag ang mga binilanggo ginabuy-an.

Sa Pentekostes, ginahatag sa aton ang “regalo” sang Diyos sa paghiusa paagi sa gahum sang Espiritu Santo. Kabay unta nga maghulag kita suno sa pagtudlo sang Espiritu Santo agud kita mangin “isa ka lawas kag balatyagon” dira kay Jesukristo nga Ginuo!