5th Sunday of Lent (C)

 

5^th Sunday of Lent (Jn 8: 1-11)

WALA SANG MAY NAGKONDENAR

Sa sining katapusan nga Dominggo sang kwaresma, ginapahayag sa aton kon ano gid ang kahulugan kon ngaman ang aton Ginuong Jesus, nagpakatawo kag nagpuyo upod sa aton– Siya nagkari agud mangin timaan nga ang aton Amay sa langit, wala NAGAKONDENAR sa Iya mga tinuga, kundi Siya padayon nga nagalab-ut sa aton paagi sa pagpatawad kag paghigugma. Nahangpan Niya ang aton kaluyahon, bisan ang aton masami nga pagpakasala.

Sa pihak nga bahin, wala man Siya “nagatolerar” sa aton sa pagpakasala, kundi Iya kita gina-agda sa paglakat sa isa ka “dalanon sang pagpanibag-o”. Amo gani nga sa aton Ebanghelyo subong sa pagsumalang sang aton Ginuo sa isa ka babayi nga nakasala sa pagpangin-lalaki, nga ginkondenar, kag ginpamatbatan sang kamatayon paagi sa pag-bato sa iya sa tunga sang ila “plaza”, ang aton Ginuo, “nag-apin” sa iya, ukon “naghangup” sa iya sitwasyon, apang ang panghangkat sa gihapon sang aton Ginuo nga “maglakat siya, kag dili na magpakasala liwat.”

May huyog kita sa masami, katulad sang mga nagkondenar sa babayi, nga mag-akusar kag magkondenar sa aton mga isigkapareho nga nakasala. Ayhan tungud ini siguro sa balatyagon nga mas maayo kita sang sa ila. Apang nausisa ta bala ang aton kaugalingon nga ayhan basi sobra pa kita sa aton ginakondenar, ugaling wala lang kita madakpan ukon matalupangdan? Basi nagakondenar lang kita agud “matakpan” ang aton kasal-anan?

Amo ini ang ginbuhat sang mga tawo sa babayi, apang sang ginpat-pat na sang aton Ginuo ang ila mga kasal-anan, amat-amat man sila nga nadula! INDI KITA MAGPANGKONDENAR sa baylo BULIGAN TA ANG NAKASALA NGA MAKABANGON!

4th Sunday of Lent - C

 

4^th Sunday of Lent (Lk 15: 1-3. 11-32)

MALIPAYON NGA PAGBALIK

Sa tanan nga mga pala-anggiran sang aton Ginuo, ang pala-anggiran sang “malalison” nga anak amo ang pinaka-lutaw. Ginlubad ini nga pala-anggiran sa sobra isa ka gatus ka linggwahe sa bug-os nga kalibutan. Halos sa tanan nga mga kultura, may yara gid nga “version” sini nga pala-anggiran. Ayhan ini tungud, mahapus naton mahalintulad ang aton mga inagihan bilang mga tawo– bilang mga anak, bilang mga mag-ululutod, o bilang mga ginikanan!

Kon aton gid usisa-on sing maayo, sa tatlo ka mga personas nga “main characters”, daw ang MANGHUD gid amo ang pinakasikat sa aton panglantaw kag pamatyagan. Ayhan ini tungud, ang kalabanan sa aton daw may kaangid sa gin-agihan sang manghud nga bata, sa aton adlaw-adlaw nga pagkabuhi.

Tanan kita masami may “tendency” nga mangin katulad sang manghud. Kon ara kita sa kahamungayaan kag kabugana-an sang kabuhi, madali kita “mag-usik” sang mga butang nga yara sa aton– waldas diri, waldas didto… halus amigo ta ang tanan kag halos ang tanan nagapangamigo man sa aton… halus kilala kita bisan diin kita magkadto tungud ang ginalantaw lang sang aton mga “barkada” amo ang aton kabuganaan. Apang kon mag-abut na gani ang kapi-ot sang kabuhi, aton matalupangdan nga nangin “ma-usikon” gali kita sa ginpaambit nga kabuganaan sang Diyos– kag diri kita makadumdum nga ang aton gali pagkabutang ginpahulam lang sang “Dios”, nga daw sa halos nalipatan ta na gani sang kita may ara pa! Kag makamuklat kita sa “mapa-it” nga kamatu-oran nga pila gid lang gali ang aton “matuod nga mga abyan”, kon may ara gid man nga mabilin sa ila!

Ang Amay gid lang ang matuod nga “makabaton” sa aton. Siya ang MATUOD NGA ABYAN! Dali, MABALIK kita sa IYA!

 

3ed Sunday Lent C

 

3^rd Sunday of Lent (Lk 13: 1-9) 

PAGBIYA SA SALA

Isa sa mga naandan naton nga ginabuhat amo ang aton pag-”komparar” sang aton kaugalingon sang sa iban, ukon ang pagkomparar naton sang isa ka tawo sa aton kalapit ukon sa aton kilala. Kon may malain gani nga hitabo ukon “malas” nga mag-abut, madasig kita dayon nga mgasiling: “Muna, kay bating-gilan gid ang iya ulo, tan-awa kundi naaguman nya gid ang para sa iya– marisi ina sa iya!” Madamo man kita sang komentaryo kon ang isa ka tawo matakdan sang sakit sa lawas. Ayhan ang iban nagasiling: “Amo gid man na ang bagay sa iya kay abusador siya sa iya maayong lawas! Tan-awa bala ako, mas maayo ako ya sa iya sang napulo ka pilo!” Madamo pa kita nga mga hambalanon nga nagatumud sa amo nga mga hitabo sa aton kabuhi.

Ang mga tawo sang panahon sang aton Ginuo may pamatasan man nga katulad sini. Sang ginpamatay ang mga taga-Galilea, nga ginapitihan nga mga “rebolusyonaryo” ukon “aktibista”, sang sila nagahalad sa Templo kag sang mapatay ang 18 ka mga tawo nga natumbahan sila sang tore sa Siloe, nga ginapatihan man nga sila ang mga manug-obra sang proyekto ni Pilato nga “alagyan sang tubig” ukon “aqueduct”, nga ang pondo sini, iya nga buhis para sa templo, ukon ang gingamit nga pondo, iya sang templo sang Diyos, sila naghuna-huna nga ayhan ini tungud sang mga kasal-anan sadtong mga tawo. Gani, mas maayo sila ya kay indi sang rebolusyonaryo ukon aktibista, kag wala man sila magparabaho para kay Pilato, kag nakalikaw sila sa sini nga sahi sang kamatayon ukon silot.

Pero, danay ka! “Time-out” danay, siling sang aton Ginuo: “Tungud kay ini nga mga tawo napatay sa sini nga paagi, indi kamo maghuna-huna nga labi sila ka makasasala sang sa iban! Kon indi kamo MAGBIYA sa pagpakasala, mapatay man kamo tanan subong sa ila!” Buot silingon sang aton Ginuo: “Usisaa danay ang imo kaugalingon kay basi kasubong ukon sobra ka pa gani sang sa imo ginakondenar” MAGBAG-O KA! MAGBIYA SA SALA- Amo ini ang tion sang Kwaresma… tion sang pag-usisa naton sang aton kaugalingon sang aton man mga kapaltahan, kakulangan, kag kasal-anan.

 

2nd Sunday of Lent- C

 

2^nd Sunday of Lent (Lk 9: 28-36) 

PAMATI-AN NATON SI JESUS 

Siling sang isa ka hulubaton: “Ang ganhaan sang kadalag-an amo ang edukasyon; ang yabi sang edukasyon amo ang kodigo kag pangopya.” Daw amo na ini ang naandan subong sang kalabanan nga mga pamatan-on. Daw “pahupos na lang nga pamaagi agud maabut ang kadalag-an. Gusto ang mataas nga grado pero indi magpangabudlay sa pagtu-on… Gusto nga ma-promote sa trabaho, daw halus  indi man maghulag sa trabaho. Kon may ara nga paagi nga mahapos, ina nalang ang buhaton. Apang nahibalu-an naton nga ang kadalag-an nga wala mag-agi sa pagpangabudlay, hapaw lamang.

Amo ini ang ginapakita kag ginahambal subong sang aton Ginuo sa aton. Amo gani nga naghambal ang Amay: “Ini amo ang akon pinalangga nga Anak, pamatii ninyo Siya.” Kay ang ginahambal sang aton Ginuo, nga dapat Siya magbalik sa Jerusalem agud pagapaantuson, ilansang sa Krus, kag pagapatyon, apang pagkaligad sang tatlo ka adlaw, Siya pagabanhawon sa diin Siya magapahayag sang Iya himaya. Kon sayuron, ang ginahambal ni Jesus, nga indi naton maagum ang himaya (nga amo ang minatuod nga kalipay) kon indi kita makaagi sang mga pag-antus kag bisan sang kamatayon. Ginasiling gani nga “no pain, no gain…”, “no guts, no glory”. Bisan sa mga institution ginasiling nga “no I.D., no entry…” Ngaman? Ang tanan nga mga bagay may  “requirements”, kag ang requirement agud aton maagum ang matuod-tuod nga kalipay (himaya) amo ang pag-agi sa dalan sang Krus ni Jesus.

Ang aton I.D. agud kita maka-agum sang himaya o matuod-tuod nga kalipay, amo ang pagbatas sang mga pag-antus kag mga kabudlayan sang kabuhi. Kon ang aton lang pamaagi amo ang pahupos, ang aton kadalag-an, peke kag umalagi. Apang kon ini aton ginpangabudlayan kag ginsakripisyohan, ang aton kalipay matuod-tuod kay ini amo ang matuod nga himaya! Indi kita magpalagyo sa mga pag-antus, kay bahin ini sang aton kabuhi agud aton maangkon ang matuod-tuod nga kalipay.

Sa aton pagsaulog sang Kwaresma, mag-upod kita kay Jesus sa dalan sang Krus. Waay sang pahupos. Kon luyag naton ang himaya dapat kita mag-agi sa dalan sang krus ni Jesus, ukon magbatas sang mga pag-antus.

1st Sunday of Lent- C

 

1^st Sunday Of Lent (Lk 4: 1-13)

MGA PAGSULAY KAG KWARESMA 

Bilang pagsaulog sang nahauna nga Dominggo sining panahon sang Kwaresma, kita ginapahanumdum sang aton Simbahan kon ano ang kahulugan sini nga tion paagi sa aton mga Balasahon kag mga Ebanghelyo sa Santos nga Misa.

Karon nga Dominggo, ginapakita sa aton kon paano “ginsulay” ang aton Ginuo sang yawa sang Siya nagahanda sang Iya nga kaugalingon paagi sa pagbuhat sang isa ka “retiro” didto sa disyerto sa sulud sang kwarenta ka adlaw kag gab-i nga wala sang ginka-on… ini mga inadlaw sang PAGPAMU-ASA agud Siya may kabakud sa “kalag” sa pagpakig-away sa gahum sang yawa!

Apang ang yawa, may mga padihut gid agud kuntani “patalangon” ang aton Ginuo sa pagtuman sa misyon nga gintugyan sa Iya sang Iyang Amay nga langitnon– ang misyon sa paghalad sang Iya nga kabuhi para sa kaluwasan sang bug-os nga katawhan– “the mission to be the EBED YAHWEH– the Suffering Servant!

Amo gani nga ang mga pagsulay sang yawa, nagapatuhoy sa “pagkuha” sang mga kabudlayan nga ginasumalang sang aton Ginuo… gutum, pag-antus, kag pagkaulipon, baylo sa kabulusgan, kasulhayan, kag pagkagamhanan sa dutan-on nga pagkabutang!

Amo ini ang kwaresma– TION SANG PAGSULAY. Kon kita na-angut sa aton Ginuo kag may maathag nga misyon sa aton pagka-kristiyano, wala sang     kahigayunan sa aton ang yawa! Kaupod ta bala ang aton Ginuo sa sining panahon sang Kwaresma?

 

CHRIST THE KING

 

CHRIST THE KING (Jn 18: 33-37) 

TRUTH HURTS

Ginapakita subong nga Domingo nga si Kristo hari sang “KAMATUORAN”… THE KING OF TRUTH. “…Tungod sini, nagpakatawo ako kag nagkari sa kalibutan sa pagsaksi sa KAMATUORAN. Ang yara sa kamatuoran nagapamati sa akon.”

Aton nahibalu-an nga mabudlay ang paghambal sang kamatuoran kag ang magkabuhi para sa kamatuoran. Ngaman? Nahauna, Ini tungod kon magproklamar ikaw para sa kamatuoran, ikaw daw nagaisahanon gid lang. Amo gid ini ang natabu kay Kristo. Isahanon lang sia sa atubangan ni Pilato. Ang iya pamilya, paryente, mga pinalangga kag bisan ang iya mga gintutun-an wala sa tupad niya tungod sila nakulbaan nga mapatay upod niya.

Ikaduha, ini tungod ang kamatuoran mabudlay himuon kag indi tanan nga tawo gusto magkabuhi nga honest. Sa sining panahon, kalabanan nga mga madaya amo ang naga-manggaranon. Bisan nagakabuhi sila sa butig basta lang maka-kwarta! Amo gani nga kinahanglanon gid nga kita TAMPAD tungud amo ini ang nahamut-an sang Diyos. “He who walks honestly, walks securely” (Prov. 10-9).

 Ikatatlo, ini tungod masakit ang kamatuoran kag tungud sini, indi ang tanan luyag magbaton. mag-antus o mapatay para sa paghambal sang insakto kag matuod.

Apang si Kristo Hari tungod siya nagkari sa pagpanaksi (paghambal kag pagsugid) sa kamatuoran. San-o ang katapusan nga tion nga ikaw nag-antus sa imo pagsugid sang kamatuoran? Kon wala ikaw nakaantus tungod sa paghambal sang matuod, ini bala tungod kay nagamon ka na sa pagbinutig o sa pagtabon sang kamatu-oran?

“May isa ka bata nga gusto makapangwarta. Isa ka adlaw, sang makita niya si tatay niya, siling niya kay tatay niya: “Tay, bal-an ko na ang kamatuoran… I know the truth.” Si tatay niya nagsabat: “Hsss…hipos. Ari lima ka gatus (500.00) hu… hipos lang! Nakita sang bata nga manami gali maghambal sang “I know the truth”. Gani, sang makita niya si nanay niya, siling niya kay nanay niya: “Nay, bal-an ko na ang kamatuoran… I know the truth.” Kag nagsabat si nanay niya: “Hsss…hipos! Ari isa ka libo (1,000.00) hu… hipos lang! Baw, Nanami-an gid ang bata sang iya eksperimento nga epektibo! Gani sang makita niya ang ila nga “maid”, siling niya: “Yaya, bal-an ko na ang kamatuoran… I know the truth.” Siling sang maid: “Tuod? Ay salamat… Dali di ANAK, haksa si nanay mo!”. Daw tinaplakan sang langit ang bata. Abi niya nga lahug lang, matuod gali! Masakit nga iya nabal-an ang kamatuoran nga siya anak sang ila kabulig kag indi ni nanay niya!

Sa kapiestahan ni Kristo nga Hari, kita gina-agda man, nga ang aton pagkabuhi, mangin isa man ka magatuy-toy sa mga tawo sa pagdiskubre sang kamatuoran paagi sa pagkabuhi sa kapawa ni Kristo nga amo ang kamatuoran. Kon kita man gapanago sa “kadulum sang kabutigan” ang aton pagdayaw kay Kristo nga Hari isa lamang ka pagpakita-kita o hinipokrito, kay una sa tanan , wala kita sa kamatuoran, kundi ara sa aton ang kabutigan! Siling ni Kristo “Ako amo ang kamatuoran” kag “Ang kamatuoran amo ang MAGAHILWAY sa aton” (Jn. 8:32). Gani kon wala kita nagkabuhi sa Iya kamatuoran, ang aton pagsaulog sang Christo Rey, BINUTIG… WALA SING PULOS! Kon si Kristo amo ang Hari sang aton kabuhi dapat kita magkabuhi sa KAMATUORAN… amo ini ang aton KAHILWAYAN.

 

33rd Sunday in Ordinary Time (Mk 13: 24-32)

 

33^rd Sunday in Ordinary Time (Mk 13: 24-32)

ENDING  AND BEGINNING... 

Makakulugmat pamati-an ang Ebanghelyo subong nga Dominggo tungud ini nagapakita sa aton sang imahen sang pagkagunaw sang kalibutan… “ang adlaw magadulum kag ang bulan indi na magsanag, ang mga bituon magakalahulog gikan sa langit; kag ang gahum sa kahawaan pagapatalangon sa ila kinaandan nga alagyan…”

Siling sang mga “doomsday prophets”, sang mga “astrologers”, kag iban pa nga mga “scientists”, ini nga mga hitabo amat-amat na nga nagakahanabo sa aton nga panahon subong. Ang nagahanabo subong nga panahon, ang mga linug, baha, kalamidad, mga patimaan sa kahawaan sa diin “nagatalang” ang mga planeta kag iban pa nga mga”heavenly bodies”, ang pagkasamad sang aton “ozone layer” kag pagkasamad sang aton palibut, daw sa nagapakita ini sa aton nga madali na gid lang maguba ang kalibutan.

Kon sa Biblia naton basehon ang kahulugan sang “katapusan”, ini naangut sa ideya sang “fulfillment” ukon KATUMANAN… Kon ginasiling naton nga natapus na ang tanan, buot silingon nga ang tanan nga plano, misyon kag mga buluhaton, natuman na. Kon bala sa pelikula, ang pag-obra sang “script” sang istorya, matahum, tungud sa katapusan, makita naton ang dinalan nga “THE END”. Pero kon ang pelikula gani magsiling sa katapusan “To be continued…”, daw bitin. Mahulat ka naman sang sugpon.

Kon manami gid gani ang sine, nagapamalakpak pa kita pagkatapos! Ngaman? tungud ang tanan nga gintahi-tahi nga mga insidente sang pelikula naintindihan naton sa katapusan. Sa sini MAKASUGUD naman sang bag-o nga istorya ang “script-writer”.

WALA sang gintagna nga adlaw ang aton Ginuo… wala kita makahibalo kon san-o “maguba” ang kalibutan. Apang dapat kita magmangin-handa kag mangin malipayon sa “pagka-guba” sang daan nga kalibutan, agud may “pagbag-o” kita nga padulungan… Bag-o naman nga kapitulo sang aton kabuhi… “A new heaven and a new earth…”

Sa pagkamatuod, ang “THE END” indi sang katapusan, kundi isa ka bag-o nga pagsugud...a NEW BEGINNING!